Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

ΜΠΕ και ΑΕΠΟ του Γκολφ.

Διευκρινήσεις και πρόσθετα στοιχεία. Μια μεγάλη αφαλάτωση είναι η λύση.

Του Βασίλη Γκάτσου
Διάβασα την ανάλυση – αξιολόγηση που έκανε με αρκετό κόπο και λεπτομερώς η ΠΑΠΟΕΡ, κάπου αναφέρεται και σε γραπτό μου.
Δεν πιστεύω ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Νομαρχίας δεν ήταν σε θέση να εντοπίσουν τα κενά της ΜΠΕ του γκολφ, ή ότι πείσθηκαν απόλυτα με αυτά που γράφει η ΜΠΕ ιδιαίτερα για το νερό.
Ούτε πιστεύω ότι οι Βεβαιώσεις του τότε δημάρχου Κρανιδίου δόθηκαν επιπόλαια ή σε συνεργασία με την εταιρεία του γκολφ ή ό,τι άλλο.
Πιστεύω ότι, και η Νομαρχία και ο Δήμος, είχαν μπροστά τους μια πολύ μεγάλη επένδυση για τον τόπο και προτίμησαν να διευκολύνουν την πρόοδό της εγκρίνοντας την ΜΠΕ και για ασφαλιστική δικλείδα πέρασαν στην ΑΕΠΟ μερικούς όρους, όπως να μη βάλει γκαζόν αν πιο πριν δεν έχει φτιάξει ο Δήμος αφαλάτωση, βιολογικό τριτοβάθμιας επεξεργασίας κλ.π. Άλλωστε φαίνεται αυτό αμέσως. Η οποιαδήποτε υδρο-γεωλογική μελέτη λέει τελικά ότι στην περιοχή που θέλω μαζεύεται υπόγειο νερό περισσότερο από αυτό που ζητάω, άρα δώστε μου άδεια χρήσης νερού μέσω των γεωτρήσεων που προτείνω. Τότε η Νομαρχία λέει ότι από αυτό το νερό που υπολόγισες ήδη το περισσότερο το παίρνουν άλλοι με γεωτρήσεις και το λίγο που μένει δεν στο δίνω
όλο, γιατί και άλλοι θα θέλουν στο μέλλον. Άρα πάρε το 1/20 αυτού που ζητάς. Αλλά και ο Δήμος έχει από το νόμο δικαίωμα να κηρύξει μια περιοχή κορεσμένη ως προς τις γεωτρήσεις και τα πηγάδια και να απαγορεύσει νέες γεωτρήσεις, ακόμη και να ζητήσει το κλείσιμο γεωτρήσεων για το κοινό συμφέρον και μάλιστα μόνο με απόφαση του ΔΣ (ως προς αυτό υπάρχει και νομολογία).
Δηλαδή βλέποντας ότι το μοναδικό εμπόδιο είναι το νερό, προτίμησαν να προχωρήσει το έργο εγκρίνοντας μία ΜΠΕ αμφίβολη και τα του νερού να λυθούν στη συνέχεια κατά την εκτέλεση του έργου, οπότε θα υπήρχε πίεση και από την εταιρεία και από την τοπική κοινωνία να ολοκληρωθεί η επένδυση προς το συμφέρον όλων. Φυσικά και όλοι ανέλαβαν το ρίσκο των προσφυγών κ.λ.π. από φυσικά και νομικά πρόσωπα με κίνδυνο να μείνει το έργο στη μέση.

Άρα η εταιρεία του γκολφ μπορεί να υλοποιεί την επένδυσή της, αφού έχει στα χέρια της εγκεκριμένη ΜΠΕ και Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), αλλά με τον συνεχή φόβο ότι ξαφνικά μία προσφυγή να έχει ως αποτέλεσμα το σταμάτημα των έργων έως ότου τροποποιηθεί η ΜΠΕ ή ό,τι άλλο. Και αυτή η επικρεμάμενη απειλή είναι ό,τι χειρότερο για μια μεγάλη επένδυση την οποία μπορεί να θέλει η τοπική κοινωνία, αλλά να μη θέλει ένας ιδιώτης ή μια συλλογική, ή κομματική σκοπιμότητα.

Οι λύσεις για το νερό:
1.     Γεωτρήσεις παλιές και νέες στο οικόπεδο του γκολφ. Από το 2015 θα έχει πλήρη εφαρμογή η οδηγία 60 η οποία ήδη έχει αρχίσει να εφαρμόζεται. Σύμφωνα με αυτή πρέπει από προηγούμενες μετρήσεις σε γεωτρήσεις γειτονικές προς το γκολφ να έχει προσδιοριστεί η κατάσταση των υπογείων υδάτων της περιοχής αυτής (όπως φυσικά και όλης της λεκάνης απορροής της Ερμιονίδας. Βλέπε σχετικό άρθρο μου για την οδηγία 60). Από την στιγμή που ήδη σήμερα το νερό είναι υφάλμυρο, άρα ακατάλληλο για πόσιμο αλλά και για άρδευση πολλών καλλιεργειών, όπως εσπεριδοειδών, η κατάσταση των υπογείων υδάτων θα χαρακτηριστεί όχι καλή. Αυτό σύμφωνα με την οδηγία 60 σημαίνει ότι δεν αρκεί να παραμείνει τουλάχιστον ως έχει, αλλά να εκπονηθούν και εφαρμοστούν προγράμματα βελτίωσης. Με το που θα λειτουργήσουν οι γεωτρήσεις του γκολφ με επιπλέον άντληση πολύ μεγάλων ποσοτήτων, η ποιότητα των υπογείων υδάτων θα χειροτερέψει δραματικά, θα αναζητηθεί η πηγή και η αιτία, που θα είναι φυσικά οι γεωτρήσεις του γκολφ και θα ζητηθεί αρμοδίως να κλείσουνε.
2.     Αν, έστω, τελειώσει γρήγορα ο βιολογικός του Λουτρού και γίνει και τριτοβάθμιος, και έστω ότι μπορεί και δίνει τα 2000000 κ.μ. το χρόνο επεξεργασμένα λύματα για τις ανάγκες του γκολφ: Είναι πάρα πολύ νερό. Η εμπειρία δείχνει ότι για κάθε 100 κ.μ. νερό που αντλεί  ο Δήμος για τις ανάγκες ενός οικισμού το περισσότερο πηγαίνει για πλύσιμο αυλών, δρόμων, αυτοκινήτων και για πότισμα αυλών. Αυτά τα νερά βέβαια δεν πηγαίνουν στον βιολογικό. Δεν νομίζω ότι στο βιολογικό θα πάνε πάνω από 30 κ.μ. Αν στον βιολογικό Ερμιόνης υπάρχει μετρητής που μετράει το πόσο νερό φεύγει από την δεξαμενή και πάει στον οικισμό, και άλλος μετρητής που μετράει πόσα είναι τελικά τα κ.μ. επεξεργασμένων λυμάτων που πάνε από το βιολογικό στη θάλασσα, νομίζω ότι θα έχουμε μια πολύ μεγάλη διαφορά. Αυτό σημαίνει ότι ο Δήμος πρέπει να αντλεί τουλάχιστον 5000000 κ.μ. νερό το χρόνο, ώστε να βγάζει επεξεργασμένα λύματα 2000000 κ.μ. για να τα πάρει το γκολφ. Άρα απλά θα γίνουν νέες γεωτρήσεις από τον Δήμο αυτή τη φορά που είναι το ίδιο αδιέξοδο πράγμα. Χώρια το ότι η οδηγία 60 δεν θα του το επιτρέψει, γιατί η οδηγία έχει το καλό να αντιμετωπίζει τον Δήμο, την Περιφέρεια και το Δημόσιο, όπως και τον κάθε ιδιώτη και την κάθε επιχείρηση (βλέπετε τι κάνουν οι Κουτόφραγκοι;)
3.     Να φτιάξει μία μεγάλη μονάδα αφαλάτωσης ο Δήμος και να δίνει νερό στο γκολφ. Και μετά κάθε ξενοδοχείο και κάθε επένδυση θα του πει: γιατί δεν δίνεις και σε μας; ...... μούλοι είμαστε;; Και θα έχουν δίκιο. Δεν είναι εύκολο να γίνει ο Δήμος μόνος του παραγωγός και διαχειριστής νερού αφαλάτωσης.

Άρα:
Το δεδομένο είναι ότι το υπόγειο νερό της Ερμιονίδας ήδη δεν επαρκεί, ήδη έχει χαλάσει η ποιότητά του και το λιγοστό καλό νερό της ορεινής Ερμιονίδας, αν διοχετευθεί στις τουριστικές περιοχές, σε λίγο χρόνο θα χαλάσει και αυτό λόγω υπεράντλησης.

Δεδομένο είναι ότι η μεταφορά με πλοίο κοστίζει περισσότερο και από την αφαλάτωση και πλέον δεν υπάρχει περιοχή που θα σου δώσει το νερό της.

Η κατασκευή φράγματος Τζερτζελιάς και συμπληρωματικά φράγματα στο Καταφύκι και στο ρέμα του Ρο-ρο (Ρέμα Παρορήτη) είναι ακόμη στη σφαίρα της φαντασίας. Και τώρα να αρχίσουν μελέτες, είναι τέτοια η κατάσταση της χώρας που είναι ζήτημα αν είχαμε το νερό τους σε 10-15 χρόνια. Ζήτημα όμως είναι και το αν επαρκούσε για όλη αυτή την τουριστική και καλλιεργητική δομή που πρέπει να έχει ο τόπος μας.

Ο ερχομός του Ανάβαλου είναι ζήτημα αν συντελεστεί την επόμενη 15ετία. Πιο γρήγορα θα ερχόταν με... τα πόδια. Αλλά και εδώ έχω ξανατονίσει ότι είναι νερό που έρχεται από άλλη λεκάνη απορροής και η οδηγία 60 δεν ευνοεί για κανένα λόγο τέτοιες μεταφορές. Άντε να δεχθεί τη μεταφορά μόνο για πόσιμο, λόγω μεγάλης κοινωνικής ανάγκης. Αλλά και πάλι πολύ εύκολα σταματά αυτό το έργο με προσφυγές, όπως το ανάλογο της μεταφοράς υδάτων του Αχελώου στον Θεσσαλικό κάμπο. Τελευταία προωθείται σχέδιο για μονάδα αφαλάτωσης του νερού του Αναβάλου (το οποίο είναι ποτιστικό και όχι πόσιμο), ώστε να καταστεί πόσιμο και να διανεμηθεί σε όλη την Αργολίδα και φυσικά στην Ερμιονίδα με το αιτιολογικό ότι θα καταργηθεί έτσι το εμφιαλωμένο. Άραγε όταν λέμε ότι θα έρθει σε μας ο Ανάβαλος θα έρθει με δύο αγωγούς, πόσιμο νερό και για πότισμα, ή θα έλθει μόνο για πόσιμο; Και ποίος βεβαιώνει ότι θα το πίνουν όλοι και ιδιαίτερα οι επισκέπτες; Το νερό της αφαλάτωσης πληροί μεν τις προδιαγραφές του πόσιμου ως προς τη χημική του ανάλυση, όμως οι φυσικές ιδιότητές του, δηλαδή, οσμή, γεύση, δεν είναι αυτές του εμφιαλωμένου ή του ποταμίσιου, ή της πηγής και της γεώτρησης. Στην Ερμούπολη της Σύρου χρόνια έχουν νερό αφαλάτωσης, αλλά μόλις πας στο ξενοδοχείο σού το λένε, και πράγματι, δεν το πίνεις.

Το μόνο λοιπόν που απομένει είναι μία μεγάλη μονάδα αφαλάτωσης θαλασσινού νερού για να έχει και χαμηλό κόστος. Στήνεται τμηματικά και, καθώς προχωράει το όλο έργο των δεξαμενών και των αγωγών μεταφοράς του νερού, προστίθενται περισσότερες μεμβράνες. Αυτή η μονάδα μπορεί να γίνει με σύμπραξη Δήμου και γκολφ, ώστε να εξυπηρετηθεί το γκολφ, το Κρανίδι και η Κοιλάδα. Αυτό όμως το έργο δεν είναι εμπνευσμένο και μακράς πνοής, γιατί αφήνει απ’ έξω την υπόλοιπη Ερμιονίδα.
Μακράς πνοής έργο είναι η μεγάλη μονάδα αφαλάτωσης των 60 000 κ.μ. την ημέρα (περίπου 20 000 000 κ.μ. το χρόνο) με οικονομική σύμπραξη Δήμου, μεγάλων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και πλουσίων και εκτεταμένων βιλών (βλέπε σχετικά άρθρα μου για την Κύπρο για το κόστος και τη μορφή συνεργασίας).  Αυτό το νερό θα συμβάλει και στη θεαματική βελτίωση των υπογείων υδάτων, όπότε σε συνδυασμό με την λογική και ελεγχόμενη άντληση η Ερμιονίδα θα μετατραπεί σε μια πρότυπη αγροτοτουριστική πανέμορφη επαρχία. Λόγο και συμμετοχή σε ένα τέτοιο έργο πρέπει να έχουν και τα νησιά μας, μάλλον επιβάλλεται να έχουν.

Σημείωση: Να μη γελιόμαστε, ένα τέτοιο σημαντικό έργο μπορεί να αποδειχθεί φαραωνικό, δηλαδή φούσκα, όπως τόσα μεγάλα έργα στη χώρα μας που τελικά έμειναν χωρίς χρήση (ολυμπιακά έργα, εργοστάσια Θράκης, σφαγεία Ερμιονίδας κ.λ.π.). Μπορεί να μας φαίνεται λογικό και θαυμάσιο έργο, αλλά η πράξη θα το δείξει. Γι’ αυτό προηγούνται δύο έρευνες. Η μία απευθύνεται στους καταναλωτές, που περιλαμβάνουν τον Δήμο Ερμιόνης, Ύδρας, Σπετσών, τα μεγάλα ξενοδοχεία της Ερμιονίδας, τις μεγάλες βίλες και τα εξοχικά κυρίως Πορτοχελίου που έχουν και τη μεγίστη ανάγκη αλλά είναι και συγκεντρωμένα. Τους αναλύεις ακριβώς το θέμα, όλο το σχέδιο δηλαδή και τους καλείς να σου δώσουν μία επιστολή που να δηλώνουν το ενδιαφέρον τους, ότι δηλαδή θέλει ο καθένας να συνδεθεί αν περάσει αγωγός δίπλα του, και να καταναλώνει κατά μέγιστο τόσα κ.μ. το χρόνο, και τόσα ανά μήνα, περίπου στη τιμή που του προτείνει το σχέδιο.
Η δεύτερη έρευνα απευθύνεται στους ίδιους ζητώντας τους να μετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας που θα φτιάξει το έργο της αφαλάτωσης και τα κύρια δίκτυα διανομής. Είναι πολύ λογικό μία πλούσια βίλα του Αγίου Αιμιλιανού με κτήμα 50-100 στρεμμάτων να πάρει άφθονο νερό για κάθε χρήση από το έργο της αφαλάτωσης και μάλιστα πιο φτηνό από αυτό που προμηθεύεται από δικιά της αφαλάτωση ή με πλοίο και συγχρόνως να δώσει 5000 € για να πάρει μετοχές αφαλάτωσης. Αν μη τι άλλο αυτή η συμμετοχή εξασφαλίζει και την ορθή λειτουργία της αφαλάτωσης. Έτσι ξεκινάει και σταθεροποιείται αυτό το μεγάλο έργο και μετά απλώνεται στους καλλιεργητές οι οποίοι μάλλον θα αποδειχθούν και οι πλέον δύσκολοι πελάτες της αφαλάτωσης. Αν οι έρευνες αυτές είναι θετικές έως πολύ θετικές προχωράς. Αν δεν είναι ενθαρρυντικές δεν προχωράς αυτό το σχέδιο, γιατί θα κτίσεις ένα παλάτι στην άμμο.


Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος