Βέβαια! Φταίει το σχολείο!
του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη
Είναι ο τίτλος ενός βιβλίου με πολύ μεγάλο παιδαγωγικό και διδακτικό ενδιαφέρον, ένα από τα πολλά που έγραψε ο περίφημος δάσκαλος της Λειψίας Paul-Georg Munch. Ο σπουδαίος και τολμηρός αυτός παιδαγωγός του «Νέου Σχολείου της Εργασίας» που ακόμη και σήμερα, αν και έχουμε κατανοήσει τις αρχές του, αδυνατούμε να τις εφαρμόσουμε μέσα κι έξω από την τάξη. Το βιβλίο γράφτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Μου το σύστησε ο καθηγητής μου στα Παιδαγωγικά και τη Διδακτική Μανώλης Σαρρής, ένας πρωτοποριακός επιστήμονας και εμπνευσμένος δάσκαλος. «Είναι ένα διασκεδαστικό ανάγνωσμα για πατέρες και μητέρες». Έτσι τουλάχιστον δηλώνεται. Στον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο, το βιβλίο θέλει να δείξει και εξηγεί πως τα παιδιά τότε μόνο μπορούν αναπτύξουν τις δημιουργικές τους δεξιότητες του νου και της καρδιάς, να μαθαίνουν και να μορφώνονται, όταν στο σχολικό περιβάλλον επικρατεί η χαρά, η προσφορά και η περίσκεψη, η αυτοσυγκράτηση και η ισότιμη συνεργασία με τους γονείς. Υπέροχα συναισθήματα και αποτελεσματικές πράξεις που ικανοποιούν και μαλακώνουν εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές. Στον δρόμο, λοιπόν, για ένα καλύτερο αύριο, ας αφήσουμε τα λόγια και με προθυμία, σοβαρότητα, επιείκεια, ευθύνη, αγάπη και εμπιστοσύνη να σκύψουμε και να ανακαλύψουμε τις κλίσεις, τα ταλέντα, τον διαφορετικό ρυθμό ανάπτυξης και τις ικανότητες του κάθε μαθητή, που επί 12 χρόνια βρίσκεται στο σχολικό περιβάλλον και μένει απροστάτευτος, αναποφάσιστος, αβοήθητος. Με σοβαρά ζητήματα και μηδαμινές προσεγγίσεις. Και επειδή πάντα καταφεύγω στις τέχνες για να «ζωντανέψω» τις ιδέες και τις απόψεις μου θα σας μιλήσω πολύ σύντομα για την ηρωίδα του διηγήματος της Έλλης Αλεξίου «Η Βαγγελίτσα» από το βιβλίο της «Σκληροί αγώνες για μικρή ζωή». Η Βαγγελίτσα, λοιπόν, ένα παιδί ορφανό, δειλό, παραμερισμένο από τους συμμαθητές του ήταν το …αποπαίδι της τάξης! Σε μια εκδρομή δασκάλα την ρώτησε:
Κάποια μέρα έγινε στη δασκάλα η …αποκάλυψη. Καθώς περνούσε από το σπίτι της Βαγγελίτσας άκουσε ένα παιδιάτικο τραγούδι δυνατό, γεμάτο και γλυκό που ξάφνιασε τη δασκάλα. Δεν μπορούσε να το πιστέψει…
Υπάρχει και συνέχεια. Αξίζει να το βρείτε και να το διαβάσετε για να μην σας το διηγηθώ περιληπτικά και το αδικήσω...
