Κυριακή 9 Μαΐου 2021

Η καρδιά της μάνας


Η καρδιά της μάνας

« Η καρδιά της μητέρας είναι μια τεράστια άβυσσος, στο βάθος της οποίας υπάρχει πάντα η συγχώρεση».( Ο Μπάρμπα Γκοριό- Μπαλζάκ).

Είναι γνωστό το ποίημα με την καρδιά της μάνας, την οποία ξερίζωσε ο γιός της για να ικανοποιήσει την επιθυμία της ερωμένης του. Για να του δώσει το φιλί, ζήτησε να ρίξει την καρδιά της μάνας του στα σκυλιά της. Εκείνος μεθυσμένος από έρωτα, ικανοποίησε την επιθυμία της. Αλλά επιστρέφοντας, ταραγμένος όπως ήταν, έπεσε. Τότε η ξεριζωμένη καρδιά της μάνας ανησύχησε για το παιδί της και ρώτησε: « Μη χτύπησες παιδί μου πουθενά;». Το συγκλονιστικό, κατά Κ.Παλαμά, αυτό ποίημα, γράφτηκε από τον Γαλλοαλγερινής καταγωγής φιλέλληνα ποιητή, δραματουργό, μυθιστοριογράφο και Ακαδημαϊκό, Ζαν Ρισπέν ( 1849-1926). Ο συγγραφέας αναφέρεται σε ένα παλιό γαλλικό τραγούδι το οποίο παρουσιάζει να αποδίδει ένας βετεράνος ναύτης. Διεθνώς έχουν διεξαχθεί συζητήσεις για το ποίημα αυτό. Πολλοί υποστηρίζουν πως οι ρίζες του βρίσκονται στη δημοτική ποίηση και ο Ρισπέν τη μετέφερε στο χαρτί. Το πρωτότυπο δεν είχε τίτλο, αλλά του αποδόθηκε αργότερα από βιογράφους του συγγραφέα. Σύντομα πέρασε σε όπερες, διηγήματα αλλά και στον κινηματογράφο ήδη από τη δεκαετία του 1920.Δημοσιεύθηκε και σε σχολικά βιβλία. Στους Έλληνες έφτασε μέσω της ποιητικής παραλλαγής του Άγγελου Βλάχου (1917), την οποία μελοποίησε ο πατέρας της ελληνικής οπερέτας Νικόλαος Χατζηαποστόλου. Σώζεται όμως και μια παλαιότερη εκδοχή, η πρώτη που εμφανίστηκε στην Ελλάδα και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ στις 23 Απριλίου1899, χωρίς να αναφέρεται το όνομα του Ρισπέν, αλλά και του μεταφραστή Άγγελου Βλάχου. Μια μελοποιημένη εκδοχή της ιστορίας υπάρχει στο τραγούδι του Παντ. Θαλασσινού, 


«Της μάνας η καρδιά».

 

Η καρδιά της μάννας

Ένα παιδί, μοναχοπαίδι αγόρι,

αγάπησε μιας μάγισσας την κόρη

Δεν αγαπώ εγώ του λέγει, παιδιά.

μ’ αν θέλης να σου δώσω το φιλί μου,

της μάννας σου να φέρεις την καρδιά

να ρίξω να την φάη το σκυλί μου. 

Τρέχει ο νιός τη μάννα του σκοτώνει

και την καρδιά τραβά και ξεριζώνει

και τρέχει να την πάη μα σκοντάφτει

και πέφτει ο νιος κατάχαμα με δαύτη.

Κυλάει ο  γυιός και η καρδιά κυλάει

και την ακούει να κλαίει και να μιλάη.

Μιλάει η μάννα στο παιδί και λέει

-Εχτύπησες, αγόρι μου, και κλαίει.

 

Γιάννης Λακούτσης