Το ΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ,
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΗΜΟΥ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ και
συνεπακόλουθα ο Δήμος μας, ας με συγχωρήσουν αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι
τα πράγματα.
Το Φανάρι του Μπιστιού ήταν τοπόσημο.
Το Φανάρι επιτελούσε μια αναγκαία λειτουργία - αποστολή κρίσιμη για
τους ναυτικούς σε συγκεκριμένη κατάλληλη θέση. Η λειτουργία αυτή
υπηρετήθηκε χρόνια από συμπατριώτες μας. Στη πέτρινη βάση του κάθισαν
χιλιάδες συμπατριώτες από παιδιά, έως βαθιά γεράματα. Το χειμώνα από τη
νότια μεριά του που απάγγιαζε, με το νοτιά από τη βορινή, και με καλό
καιρό την ανατολική να βλέπουν την Ύδρα και το φεγγάρι. Δεκάδες ανέβηκαν
πάνω του, φωτογραφήθηκαν. Όταν το καράβι της γραμμής πλησίαζε στην
Ερμιόνη βλέπαμε ξαφνικά από τα τζάμια τής μπάντας το Φανάρι και φώναζαν
οι Ερμιομίτες επιβάτες: "Φάνηκε το Φανάρι! Ετοιμαστείτε, πάμε να πάρουμε
τα πράγματα!".
Στο Φανάρι του Μπιστιού την Κατοχή έγινε μία από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις στην Ερμιόνη.
Στην βορινή πλευρά του νύχτα σχεδίασε ο Παντελής Μήτσου, γυμνασιόπαις
τότε, την χαρακτηριστική κεφαλή του Χιτλερ με το μουστάκι, αλλά με μορφή
γουρουνιού. Την άλλη μέρα, όταν έγινε αντιληπτό, έγινε σούσουρο στο
χωριό, και τελικά το σκέπασαν με μπογιά πριν πέσει στην αντίληψη των
Ιταλών κατακτητών.
Στη νέα του θέση είναι έκθεμα.
Η διαφορά είναι τεράστια. Είναι σαν να πάρετε την εικόνα των Ταξιαρχών
από το τέμπλο του ναού και την τοποθετήσετε στις αίθουσες του ΙΛΜΕ. Δεν
είναι πια εικόνα, αλλά έκθεμα. Κανείς δεν θα κάνει το σταυρό του, δεν θα
την προσκυνήσει, δεν θα την στολίσει με άνθη στην εορτή των Αγίων.
Είναι
σαν να σηκώνατε το μαντράκι του Φολώκα από τη θέση του (πριν την απρεπή
τσιμεντόστρωση - μεταποίησή του από τον προηγούμενο Δήμαρχο) και
φτιάχνατε στο Λιμάνι μια λιμνούλα, τοποθετούσατε όλες τις πέτρες του ως
είχαν για να το βλέπει ο κόσμος. Αυτό είναι έκθεμα.
Με
τον καιρό, εκεί που μπήκε ως έκθεμα θα γίνει νέο τοπόσημο, ξένο προς
την λειτουργία - αποστολή φάρου, σε άσχετη θέση. Με τον καιρό θα πάρει
και δικό του όνομα για να ξεχωρίζει από τον φάρο στο μόλο του Λιμανιού
και τον νέο φάρο στο Μπίστι. Ίσως "Παλιός Φάρος".
Από το ολότελα, καλή και αυτή η λύση, καλλίστη η επανατοποθέτηση στη θέση του.
Το Φανάρι του Μπιστιού ανήκε μεν στην Υπηρεσία Φάρων, αλλά η ιστορία του ήταν και είναι καταδική μας (και σεις ιστορικό φανό τον αποκαλείτε).
Η Υπηρεσία Φάρων έπρεπε να την σεβαστεί, όπως και την ίδια την
κατασκευή η οποία είναι του 1906, άρα κατά την αποξήλωση ήταν άνω των
100 ετών και έχει αρμοδιότητα και η αρχαιολογική υπηρεσία ως
διατηρητέο νεώτερο μνημείο.
Η τύχη του έπρεπε να συναποφασιστεί και από τους τρείς και όχι μόνο από την Υπηρεσία Φάρων.
Αν αυτό είχε συμβεί, τότε:
Θα
μπορούσε να επισκευαστεί π.χ. στο μηχανουργείο Φασιλή στην Ερμιόνη, και
να ξανατοποθετηθεί για άλλα 100 χρόνια ζωής. Είναι σιδηροκατασκευή και η
επισκευή της πανεύκολη. Πάνω να τοποθετείτο ο νέος σύγχρονος φανός.
Επιπλέον για την Ιστορία:
Από
την αρχή το όνομά του ήταν "Φανάρι του Μπιστιού", γιατί είχε σταθερό
φως. Δεν τα λέγαμε ποτέ Φάρο ούτε Σπίθα. Δηλαδή αν σε ναυτικό λέγαμε "Η
Σπίθα του Μπιστιού" θα απορούσε, γιατί Σπίθα λέγαμε αποκλειστικά τον
Φάρο στο Μουζάκι και τον λέγαμε "Σπίθα" σκέτο, ή "Σπίθα στο Μπογάζι"
γιατί το φως του αναβόσβηνε με συγκεκριμένο ρυθμό.
Βασίλης Γκάτσος
