Η προέλευση των κρανιδιώτικων επωνύμων στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (Ρίζα: ελληνική, αρβανίτικη, τουρκική, λατινική)

 

Η προέλευση των κρανιδιώτικων επωνύμων στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (Ρίζα: ελληνική, αρβανίτικη, τουρκική, λατινική)[1] | Μαρίνα Τσιρτσίκου, Ιστορικός, Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ/ΔΙΣ) – Υποψήφια Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

---

 

Το Κρανίδι ανήκει στον νομό Αργολίδας, είναι πρωτεύουσα του Δήμου Ερμιονίδας και βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου. Με την παρούσα έρευνά μου αναλύω την ετυμολογική προέλευση των κρανιδιώτικων επωνύμων στο δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα με ρίζα: ελληνική, αρβανίτικη, τουρκική και λατινική.

Ως εργαλείο της έρευνάς μου χρησιμοποιώ τα επώνυμα από το «Μητρώο Αρρένων Κρανιδίου». Συγκεκριμένα, έχω δημιουργήσει μια βάση δεδομένων με το πρόγραμμα εισαγωγής δεδομένων Excel και τους τύπους συναρτήσεων (IF, SUM) από το 1842 έως το 1890 με ποιοτικό δείγμα διακοσίων επωνύμων, από τους εγγεγραμμένους στο μητρώο. Τα επώνυμα διακρίνονται ποιοτικά και ποσοτικά ανάλογα με την ετυμολογική ρίζα τους: ελληνική, αρβανίτικη, τουρκική και λατινική. Επίσης, για την έρευνά μου χρησιμοποίησα βιβλιογραφία, λεξικά και προφορικές μαρτυρίες.

 

1. Το Κρανίδι και οι κάτοικοι του

Περισσότερα στην argolikivivliothiki 

Δελτίο Τύπου | Κέντρο Πολιτισμού Ερμιονίδος

 

▪️Δελτίο Τύπου | Μια Ηρώ μια μέρα | Κέντρο Πολιτισμού Ερμιονίδος▪️

🟡 Στον φιλόξενο χώρο του Κέντρου Πολιτισμού Ερμιονίδος, στις 24/05/2025, πραγματοποιήθηκε προβολή & συζήτηση για το ραδιοφωνικό μιούζικαλ αποτυπωμένο στις οθόνες μας με animation, με τίτλο "μια Ηρώ μια μέρα" που αδιαμφισβήτητα μίλησε στις καρδιές μας!

🟢 Με βαθιά συγκίνηση & απόλυτο σεβασμό, ευχαριστούμε θερμά τους δημιουργούς και συντελεστές του εγχειρήματος «Μια Ηρώ, μια Μέρα» για την εξαιρετική εμπειρία που μας χάρισαν και ιδιαίτερα τον Χρήστο Δρούζα, τον Δημήτρη Σκούρτη (πάπια) & τον Ανδριανό Γκάτσο που παρευρέθηκαν δια ζώσης!

🟣 Η φιλοξενία αυτού του μοναδικού ραδιοφωνικού project στον χώρο μας αποτέλεσε τιμή για εμάς..

🔵 Το έργο, με τον συνδυασμό αφήγησης, μουσικής και βαθιάς κοινωνικής ευαισθησίας, άγγιξε το κοινό και ανέδειξε με ευρηματικό τρόπο το διαχρονικό και επίκαιρο μήνυμα ενάντια στον σεξισμό που συμπεριλαμβάνεται στα τραγούδια ελληνικής παραγωγής!

🔴 Το «Μια Ηρώ, μια Μέρα» δεν ήταν απλώς μια παρουσίαση, ήταν μια υπενθύμιση για τη δύναμη της τέχνης!
Ότι μπορεί να αφυπνίζει, να ενώνει και να μετατρέπει τη συλλογική εμπειρία σε προσωπική συνειδητοποίηση. Μέσα από την ιστορία της Ηρούς, βρεθήκαμε όλοι/ες αντιμέτωποι/ες με τις μικρές και μεγάλες μορφές αποκλεισμού που συναντάμε καθημερινά!

🙏 Ευχαριστούμε από καρδιάς τους δημιουργούς & ερμηνευτές για την παρουσία τους, τη γενναιοδωρία τους και την καλλιτεχνική τους ευαισθησία!
🙏 Ευχαριστούμε το κοινό που γέμισε τον χώρο, συμμετείχε ενεργά και άφησε τον εαυτό του να συγκινηθεί, να προβληματιστεί και ίσως να εμπνευστεί!
🙏 Ευχαριστούμε όλους όσοι στήριξαν αυτή τη διοργάνωση και πίστεψαν στη σημασία της!

💫 Η "Ηρώ" πέρασε από το Κέντρο Πολιτισμού Ερμιονίδος και άφησε φως 💫

▪️Με τιμή,
Το Δ.Σ. του Κέντρου Πολιτισμού Ερμιονίδος

#kepoEr

Τεύχος 36 | Ερμιόνη άλλοτε και τώρα

 ▪️Το 36ο τεύχος του περιοδικού μας, έτοιμο προς διανομή!

▪️Σύντομα στα σπίτια σας & στις καρδιές σας!

#ΕΜΕ

Βασίλης Γκάτσος : Θυμάται κανείς το γαριδάκι στους μώλους του Λιμανιού ;;;; Τις καρτσίνες στα Μαντράκια;;;;

 

Δεκαετία 1960: Στα φύκια και την πράσινη γλίτσα που έπιαναν τα μπλόκια του κρηπιδώματος και ιδιαίτερα τα μπλόκια του παλιού μώλου, μιλιούνια η μικρές γαρίδες. Σέρνοντας στα γρήγορα μία απόχη, λοξά ως προς τα μπλόκια και λίγο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας  κάθε τόσο την αναποδογύριζες και μέσα από ένα μικρό σωρό φύκια πηδούσαν να φύγουν σωρό οι γαρίδες, μερικές φορές περισσότερες από τα φύκια. Το καλύτερο δόλωμα για όλα τα ψάρια.

Για τους Λιμανιώτες, γιατί οι Μαντρακιώτες είχαμε σωρό τις καρτσίνες που πρωί πρωί ή λίγο πριν δύσει ο ήλιος ανέβαιναν πάνω στις μισο βυθισμένες πέτρες των μαντρακιών να λιαστούν. Τόσες πολλές που πολλές φορές δεν έβλεπες τίποτα από την επιφάνεια της πέτρας.

Άλλα χρόνια τότε  ....

Όλη η αξιοπρέπεια της ανθρωπότητας πάνω σε ένα καράβι

 

Βασίλης Γκάτσος : Θυμάται κανείς το κοπάδι των λαυρακιών στο Λιμάνι ;;;;

 Ήταν μια Κυριακή γύρω στο 1964. Μετά την εκκλησία, γύρω στις έντεκα πήγαμε με τον Κωσταντή, ποιον άλλονε τον Νίκα, να πάρουμε τη βάρκα του πατέρα του από το Λιμάνι να την φέρουμε στα Μαντράκια. Ο καιρός κάλμα, καθρέφτης η θάλασσα. Βάλαμε τη Φάρμαν στο ρελαντί να κάνουμε και τη βόλτα μας. 

Είχαμε απομακρυνθεί καμιά πενηνταριά μέτρα από το μώλο που πιάνουν τα καράβια της γραμμής και ξαφνικά πέφτουμε σε ένα τεράστιο κοπάδι, θα ήταν πάνω από 500 κομμάτια, λαυρακιών που αμέριμνα είχαν ανέβει στον αφρό και κινούνταν νωχελικά σαν κεφαλόπουλα. Μόλις πλησίασε η βάρκα βούτηξαν όλα ήσυχα ήσυχα, έπιασαν βυθό και άλλαξαν πορεία. Είχαμε ακούσει για τα λαυράκια του Λιμανιού, αλλά ποτέ δεν περιμέναμε κάτι τέτοιο. Το καθένα ήταν από τρία ως δέκα κιλά! Μιλάμε για θηρία!

Πολλοί ψάρευαν το βράδυ για λαυράκια μα ο πιο φανατικός ήταν ο κυρ Παναγιώτης ο Φασιλής, ο κουρέας. Όταν πήρε σύνταξη, ψάρευε στην άκρη του μώλου, εκεί που πιάνει το πλοίο της γραμμής, αλλά ξεχνιόταν απορροφημένος, γι' αυτό έβαζε ένα ξυπνητήρι - καμπάνα που ακουγότανε σ' όλο το λιμάνι.

Άλλα χρόνια τότε ......

Βασίλης Γκάτσος

Βασίλης Γκάτσος: Θυμάται κανείς το μουγγριά των Μαντρακίων ;;;;

 Δεκαετία 1950:  Το βράδυ ρίχναμε μια πετονιά με χοντρή τρίχα, παλιά σπάγκο, και μεγάλο αγκίστρι. Εμείς βάζαμε δόλωμα ένα κομμάτι σάπιας ρέγκας, αν και το σύνηθες ήταν ζώρες και μελάνια χταποδιών.

Η κατανάλωση ρέγκας και σαρδέλας ήταν παλιά πολύ μεγάλη. Ήταν φυσικό στο μαγαζί μας να ξέμεναν ένα δύο κιβώτια ρέγκας που λόγω ζέστης το καλοκαίρι και μικρής κατανάλωσης να μην ήταν για πούλημα. Ήταν περιζήτητες από τους ψαράδες για δόλωμα στους κιούρτους και για μαλάγρα για όσους ρίχνανε δυναμίτια.

Πετάγαμε την πετονιά στα βαθιά και την δέναμε στους πασσάλους που είχαν για δέστρες τα μαντράκια, ιδιαίτερα του Τροκαντερού. Πρωί πρωί σηκώναμε και μια στις τρεις πιάναμε μεγάλο μουγγρί, από 2 έως και 5 κιλά.

Αυτό το ψάρεμα δεν το έκαναν οι ψαράδες ούτε τα παιδιά. Το έκαναν από παράδοση ορισμένα σπίτια που είχαν το κέφι, γιατί το μουγγρί το έκαναν πηχτή και το έβαζαν για να κρυώσει στα πάνω παράθυρα του σπιτιού τον χειμώνα. Πού ψυγεία τότε. Την πηχτή με μουγγρί ή σφυρίδα, την θεωρούσαν επίσημο εκλεκτό φαΐ και το ετοίμαζαν για επισκέπτη εκλεκτό, ή άνθρωπο που ερχόταν για να κλείσει μια σοβαρή συμφωνία, έμπορο σφουγγαριών, ναυπηγό κ.λ.π. Συνήθεια πολύ πολύ παλιά.

Τελευταίος "ψαράς" η αγαπητή Γιάννα Κομμά, η νοσοκόμα. Το Ιατρείο περί το 1970 ήταν στα Μαντράκια και η Γιάννα έριχνε κάθε τόσο την πετονιά της το βράδυ και όταν έπιανε μουγγρί το έφερνε θριαμβευτικά στην αυλή μας προς επίδειξη .... κατορθώματος!

Άλλα χρόνια τότε......

Βασίλης Γκάτσος

Σαν σημερα...

 

                                                         Δημήτρης Λιαντίνης | liantinis.org

Η ημέρα που ο Δημήτρης Λιαντίνης αποφάσισε να «αναμετρηθεί» με τον θάνατο

Στις 27 Μαΐου 1998 ο καθηγητής Δημήτρης Λιαντίνης μπήκε για τελευταία φορά στην τάξη του. «Θα πούμε τα στερνά μας λόγια σήμερα», είπε στους σπουδαστές του Μαράσλειου Διδασκαλείου. Στη συνέχεια άφησε εκείνους να αποφασίσουν για το θέμα συζήτησης. Εκείνοι αναρωτήθηκαν αν εννοούσε θέμα για τις επικείμενες εξετάσεις αλλά εκείνος απάντησε:

«Όχι για τις εξετάσεις. Θα 'ρθείτε τυπικά, την άλλη Τετάρτη, που σας έχουν βάλει, δε θα διαβάσετε τίποτα, θα κάνετε περισυλλογή το προηγούμενο βράδυ με μία ωραία βόλτα. Όσοι είναι καλά προετοιμασμένοι δε χρειάζεται να διαβάσουν το τελευταίο βράδυ. Εγώ δε διάβαζα ποτέ. Έκανα αποσυμπίεση. Θα σας πω κάτι μυστικό αλλά μην το πείτε. Σας έχω βαθμολογήσει κιόλας», τους είπε.

Περισσότερα:https://www.reader.gr 

Κοινοποίηση : Τζένη Ντεστάκου

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΧΑΤΖΗΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Χθες 30/05 παρευρεθήκαμε στο Ναύπλιο όπου συναντηθήκαμε με τον ευρωβουλευτή Γιώργο Αυτιά προκειμένου να τον ενημερώσουμε για τις εξελίξεις σχετικά με την επιτυχή  εκδίκαση της υπόθεσης που αφορά το επιμελητήριο Αργολίδας και την προκήρυξη νέων εκλογών στο τμήμα μεταποίησης καθώς ότι είχαμε καταγγείλει προεκλογικά επιτέλους με τη σφραγίδα της δικαιοσύνης επαληθεύτηκε. 

Επιπλέον συζητήσαμε το θέμα του Ανάβαλου ,στο οποίο δεσμεύτηκε άμεση προώθηση στην Ευρωβουλή αλλά και θέματα που "καίνε" τις επιχειρήσεις κυρίως στο κομμάτι  των οφειλών και πως μπορούν να πραγματοποιηθούν ρυθμίσεις ευνοϊκότερες για τους οφειλέτες και φυσικά την περιβόητη κάρτα εργασίας όπου μας ενημέρωσε για επικείμενες αλλαγές 

Μια νέα μάχη αρχίζει, όλοι μαζί για μια νέα εποχή με τον επιχειρηματία μπροστά, προστάτη της δικής του περιουσίας και αξιοπρέπειας.

 

 ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΧΑΤΖΗΣ

Κοσμάς Μαρινάκης:Η Ελληνική Οικονομία Σήμερα

 

 Στο RGC 2025 ο Κοσμάς Μαρινάκης ανέδειξε τις μεγάλες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας: ελλιπείς επενδύσεις στη μεταποίηση, εξαγωγική υστέρηση, υψηλό δημόσιο χρέος και αποκλίνουσα πορεία από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Έτος 1909: Ο αρχαιολόγος Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς ανασκάπτει την ιστορική γη της Ερμιονίδας (1866/7-1955)

 

Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς (1867-1955). Διετέλεσε έφορος αρχαιοτήτων στο Ναύπλιο, στην Πάτρα και στην Αθήνα. Δημοσιεύεται στο: «Μνημεία Αθηνών», Εκδόσεις Ιστορίας και Τέχνης, Αθήνα 1994 (10η έκδοση).

Ήταν το έτος 1909 όταν ο σπουδαίος αρχαιολόγος και Υφηγητής της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.) ζήτησε την άδεια, καθώς ο ίδιος γράφει, από την Αρχαιολογική Εταιρεία να επιχειρήσει ανασκαφές στα πανάρχαια εδάφη της Ερμιονίδας. Πράγματι οι ανασκαφές του ξεκίνησαν στις 25 Ιουνίου στο Μπίστι «ήτις (θέσις) ακατοίκητος κατά το πλείστον ούσα περιέχει πλείστα αρχαία τε και μεσαιωνικά ερείπια».

Ο μεγαλύτερος αριθμός αρχαίων ερειπίων, καθώς ο Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς αναφέρει, βρίσκεται γύρω από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, από όπου και ξεκίνησε η ανασκαφή. Εκεί ανακαλύφθηκε από τις πρώτες κιόλας ημέρες της ανασκαφής ένα τείχος και πολλές τετραγωνικές βάσεις αγαλμάτων με επιγραφές του τρίτου και δεύτερου π.Χ. αιώνα.

Για την αποκάλυψη ολόκληρου σχεδόν του τείχους οι εργασίες διήρκεσαν περισσότερο από έναν μήνα. Μετά την ανασκαφή του τείχους ερευνήθηκε το αρχαιότατο κτήριο που «ομοιάζει προς δρόμον μυκηναϊκού τάφου», τη γνωστή Σπηλιά της Βιτόριζας. Μάλιστα φαινόταν πως το μέρος αυτό είχε προ πολλών ετών ανασκαφεί και δεν είναι καθόλου απίθανο να ήταν εκεί τάφος αρχαιότατος, ίσως προϊστορικός και να είχε συληθεί.

Περισσότερα: :https://argolikivivliothiki.gr/2025/05/27/the-archaeologist-alexander-philadelphus/

Ένα ξεχωριστό ποδοσφαιρικό γήπεδο στήνεται στην καρδιά της πόλης

 

Ένα ξεχωριστό ποδοσφαιρικό γήπεδο στήνεται στην καρδιά της πόλης     Η πλατεία Συντάγματος μεταμορφώνεται για λίγες ώρες σε ένα ξεχωριστό γήπεδο ποδοσφαίρου. Το Σάββατο 31 Μαΐου, την τελευταία μέρα της άνοιξης, η καρδιά της πρωτεύουσας φιλοξενεί το τουρνουά κοινωνικού ποδοσφαίρου της «σχεδίας» και της πρωτοβουλίας «Γκολ στη Φτώχεια». Από τις 10:00 έως τις 17:30, με σύνθημα «Παίζουμε μπάλα για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, όχι απαραιτήτως καλύτεροι ποδοσφαιριστές» σας περιμένουμε μαζί με την Εθνική Αστέγων να παίξουμε μπάλα και να στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αφορμή για το ιδιαίτερο αυτό τουρνουά, η συμμετοχή της ομάδας μας σε δύο σημαντικούς θεσμούς. Τον Ιούλιο (2-27/7), η Ελβετία, και συγκεκριμένα η Βασιλεία, θα φιλοξενήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικείου Ποδοσφαίρου EURO 2025. Λίγες μέρες νωρίτερα, η γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου δρόμου της «σχεδίας» θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο Women’s Street Soccer EURO 2025, ένα διεθνές τουρνουά  αποκλειστικά για γυναίκες. Περίπου ένα μήνα μετά, από τις 23 έως τις 30 Αυγούστου, η Εθνική Αστέγων θα βρεθεί στον σημαντικότερο διεθνή θεσμό κοινωνικού ποδοσφαίρου, το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων, που φέτος θα πραγματοποιηθεί στο Όσλο της Νορβηγίας.

Η μπάλα ως εργαλείο κοινωνικής αλλαγής

Μέσα από τη συμμετοχή και το παιχνίδι, μέσα από μια μπάλα, άνθρωποι που βρέθηκαν στο περιθώριο, βρίσκουν φωνή, δύναμη και ελπίδα, αναδεικνύοντας το ποδόσφαιρο σε εργαλείο κοινωνικής αλλαγής. 

«Έχω πάει αρκετά ποδοσφαιρικά ταξίδια με τη “σχεδία”. Κάθε φορά, ένιωθα πως η ομάδα θεράπευε ένα ακόμα τραύμα μου, μια κακή σκέψη. Και το έκανε ασυναίσθητα», λέει η Αγγελική Ν., που συμμετείχε στο Μουντιάλ Αστέγων στην Ουαλία το 2019, τη ώρα που προβάρει ξανά τα εξάταπά της.

«Η ομάδα μού υπενθύμισε τα καλά στοιχεία μέσα μου. Μου έδειξε ότι δεν τα παρατάω, ότι είμαι αγωνίστρια. Τα είχα αυτά, δεν γεννήθηκαν μέσα στην ομάδα, όμως χάρη σε εκείνη ξύπνησαν ξανά. Η ομάδα με βοήθησε να πατήσω το restart και αυτό ήταν πάρα πολύ σημαντικό για μένα», ομολογεί η Αγγελική Μ., που πριν από κάποια χρόνια βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού, μα σήμερα κρατά ξανά τη ζωή στα χέρια της.

Εκδήλωση στο Ναύπλιο για τις Επιπτώσεις των Ανεμογεννητριών | 1η Ιουνίου

 

 

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Οι Σύλλογοι και οι Ομάδες που υπογράφουμε, καλούμε τους κατοίκους του Ναυπλίου, του Άργους, των χωριών μας και όλη την κοινωνία της Αργολίδας σε μια ενημέρωση-συζήτηση σχετικά με τις σχεδιαζόμενες νέες εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων στην περιοχή μας.

Δεν είμαστε ενάντια στην ήπια εκμετάλλευση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ηλιακή, αιολική, βιομάζα, γεωθερμία κ.α.). Επιθυμούμε όμως μια βιώσιμη ενεργειακή πολιτική προσαρμοσμένη στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. 

Δεν έχουμε δει κανένα όφελος από τις μέχρι τώρα επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Αντιθέτως, το κάθε νοικοκυριό βάζει όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώσει τον λογαριασμό του ρεύματος.

Δε θα ανεχτούμε τις άπληστες ενεργειακές επενδύσεις των λίγων πάνω στο Κοινωνικό Αγαθό που ονομάζεται Ενέργεια. Θεωρούμε καθήκον μας να υπερασπιστούμε τον φυσικό πλούτο του τόπου μας, τη ζωή μας και το μέλλον των παιδιών μας! 

 

Καλούμε κάθε πολίτη που προβληματίζεται να βοηθήσει στη δημιουργία πυρήνα αντίστασης στον νομό μας. Καλούμε επίσης τους συλλόγους, τα εργατικά σωματεία, τις ομάδες και όλες τις συλλογικότητες του νομού να αγκαλιάσουν αυτή την πρωτοβουλία. Σας χρειαζόμαστε να πορευτείτε δίπλα μας σε αυτόν τον αγώνα. H συμμετοχή όλων μας είναι κρίσιμη και καθοριστική! 

 

Σας περιμένουμε την Κυριακή 01/06/2025 στις 18:30 στο Εργατικό Κέντρο Ναυπλίου.

 

 

Ελεύθερα Αργολικά Βουνά

Ιππικός Φυσιολατρικός Σύλλογος Άργους

Ελληνική Ομάδα Διάσωσης – Παράρτημα Αργολίδας

Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Ήρας

Το Χαμόγελο του Χωριού

Σύλλογος Γεωπόνων Ελεύθερων Επαγγελματιών Αργολίδας

Ομάδα Γυναικών Άργους

Πύλη Πολιτισμού Ναυπλίου

Μορφωτικός Σύλλογος Νέας Κίου

Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων