Το ταξίδι μιας έρευνας
Μυρσίνη Σαμαρά
Όταν ξεκινάς να κάνεις μια έρευνα είναι σαν να αρχίζεις ένα ταξίδι που περιέχει περιπέτειες, επαφή με άγνωστα θέματα,βιβλία, συναντήσεις με ανθρώπους και ένα ατελείωτο ψάξιμο. Ευτυχώς που τα ηλεκτρονικά μέσα που διαθέτουμε σήμερα μπορούν να μας οδηγήσουν από τόπο σε τόπο και να αποκομίσουμε απρόσμενα οφέλη και κυρίως να μάθουμε άγνωστες πτυχές της ιστορίας μας. Η έρευνα είναι τελικά ευεργετική γνώση εμπλουτισμένη όσο μας είναι αυτό δυνατόν.
Αυτό το ταξίδι είχα την τύχη να κάνω ψάχνοντας αρχεία σε Βιβλιοθήκες και αρχεία προσωπικά , Ιδρύματα, εφημερίδεςτης εποχής, ιστοσελίδες , δημοσιεύματα και βιβλία. Στο κέντρο της έρευνας ήταν ο Κρανιδιώτης βουλευτής Εμμανουήλ Ρέπουλης που έζησε από το 1863 έως το 1924. Υπήρξε μια προσωπικότητα που βάδισε σε μια πορεία με όραμα, προσδοκίες, προσωπικό αγώνα, πολιτικές προκλήσεις, εθνικές δοκιμασίες και πολλές απογοητεύσεις. Έζησε σε μια περίοδο που η Ελλάδα προχωρούσε ανάμεσα σε πολέμους, την επανάσταση της Κρήτης και τον αγώνα της για την Ένωση με την Ελλάδα, τον πόλεμο του 1897, το Κίνημα στο Γουδί, την ίδρυση του Κόμματος των Ιαπώνων, την παρουσία στην πολιτική ζωή του Ελευθερίου Βενιζέλου, τους Βαλκανικούς πολέμους, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα οδυνηρά αποτελέσματά τους. Διάλεξε την πολιτική γιατί τον εξέφραζε ως άνθρωπο με βάθος ανθρωπιστικό, που επιθυμεί το κοινό καλό για την πατρίδα και την προσφορά των δυνάμεών του σ’ αυτό.
Μέσα από την έρευνα στα διάφορα αρχεία αποκαλύπτεται σταδιακά η προσωπικότητα του Εμμ. Ρέπουλη. Σε προκαλεί να βαδίσεις κι εσύ στα βήματά του , να ξεχωρίσεις το θάρρος, την αποφασιστικότητα και την αγωνιστικότητά του για να βρει λύσεις επωφελείς από τις θέσεις ευθύνης που ανέλαβε. Σε προκαλεί με την χειμαρρώδη χρήση της ελληνικής γλώσσας της εποχής του και τον σεβασμό προς αυτήν, για να διαβάσεις τους λόγους του που έγραψε καιεκφώνησε.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος διέκρινε τα πολλαπλά χαρίσματά του και μεταξύ των άλλων καθηκόντων που του ανέθεσε, τον τοποθέτησε αντιπρόεδρο της Κυβερνήσεως με πρωθυπουργό τον ίδιο.
Έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον οι επιστολές που είτε αντάλλαξαν είτε αυτές που έστελνε ο Ελ. Βενιζέλος προς αυτόν, (όσο καιρό γίνονταν οι διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη των Σεβρών στο Παρίσι του έγραψε 16 επιστολές, μεταφέροντάς του το κλίμα της Συνόδου Ειρήνης του Παρισιού, 1920, και τις αγωνίες του για τις αποφάσεις που θα λαμβάνονταν για την Ελλάδα).
Ο αναγνώστης στο βιβλίο αυτό μπορεί να παρακολουθήσει την αστείρευτη προσπάθεια του Εμμ. Ρέπουλη να θεσμοθετηθούν προοδευτικοί νόμοι για μία δημοκρατική αυτοδιοίκηση, όπου οι κοινωνίες θα γίνουν λειτουργικές και θα ωφεληθούν περισσότερο.
Επίσης, μπορεί να διαβάσει τους λόγους των πολιτικών ανδρών μέσα στη Βουλή των Ελλήνων και να εξαγάγει συμπεράσματα για το ήθος και την φιλοπατρία των βουλευτών και του Κρανιδιώτη βουλευτή Εμμ. Ρέπουλη. Να εξερευνήσει τις διαδρομές του εθνικού διχασμού που προέκυψε, την αποτυχία του Κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920, την αυτοεξορία των δύο ανδρών στο Παρίσι και την αρχή της μεγάλης περιπέτειας για την Ελλάδα και τον Μικρασιατικό Ελληνισμό με αποκορύφωση την καταστροφή του 1922.
Από το ξεκίνημα του Εμμ. Ρέπουλη να προσφέρει στη μικρή του πατρίδα, το Κρανίδι και στη συνέχεια στη μεγάλη Ελλάδα έως τις εκλογές του 1923, μετά την καταστροφή, η έρευνά μας ήταν μια δοκιμασία με κόπους αλλά και μια υπόσχεση για απόδοση τιμής άξιας της προσφοράς του. Το βιβλίο που πρόσφατα εκδόθηκε με τίτλο: ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΕΠΟΥΛΗΣ – Αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως του Ελευθερίου Βενιζέλου (1917-1920), περιέχει όλους αυτούς τους σταθμούς.
Ας είναι η έρευνά μας μία προσφορά στον μεγάλο αυτόν άνδρα και ας αποκομίσει ο αναγνώστης τα ιστορικά και ανθρώπινα διδάγματα που απορρέουν από τις πράξεις του.Ακόμη και ο θάνατός του τον Μάιο του 1924 καταδεικνύει τα όρια της ανθρώπινης προσπάθειας που παλεύει να υπερασπιστεί την πατρίδα, χωρίς προσωπικά συμφέροντα. Υπήρξε ένας ανιδιοτελής μέχρι τέλους πολίτης, οραματιστής της Μεγάλης Ιδέας σε δύσκολους καιρούς και παγκόσμιες αν-ισορροπίες.
Σημ.: Η προσωπογραφία: Εμμανουήλ Ρέπουλης. Πολιτικός, από τους διαπρεπέστερους ρήτορες του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Ελαιογραφία (Αθήνα, Μουσείο «Ιστορική Μνήμη» Ελευθερίου Βενιζέλου).
