Υπάρχει η εντύπωση ότι στην Αθηναϊκή άμεση Δημοκρατία όποιος πολίτης ήθελε, ανέβαινε στο βήμα και ανέπτυσε τις κρίσεις, τις ιδέες και τις προτάσεις του, αν θέλετε και τις μπούρδες του, και το ακροατήριο των πολιτών άκουγε με θρησκευτική ευλάβεια.
Φόβος και τρόμος ήταν το βήμα:
Για να σε ακούσει το ακροατήριο, πρώτο κριτήριο ήταν η γλώσσα. Γιατί αν η γλώσσα σου ήταν για κλάματα, πώς μπορούσες να οργανώσεις τη σκέψη σου;
Μετά ήταν η ρητορική σου δεινότητα, να πείθεις με επιχειρήματα.
Αυτά για να σε ακούσουν.
Για να σε προσέξουν όμως, άρα να σε πάρουν στα σοβαρά:
Έπρεπε να είχες εκπληρώσει πλήρως τις στρατιωτικές σου υποχρεώσεις. Η ισότητα μεταξύ των πολιτών είχε κύριο προαπαιτούμενο την ισότιμη συμμετοχή στον πόλεμο.
Αν είχες και πολεμικές περγαμηνές, τότε σέβονταν απόλυτα τον λόγο σου.
Έπρεπε να είσαι εν τάξει στις οικονομικές σου υποχρεώσεις για την άμυνα και τις λειτουργίες της πόλης. Αν ήσουν απλός οπλίτης, την αγορά και συντήρηση του οπλισμού σου. Αν ιππεύς, την συντήρηση των ίππων σου, του οπλισμού σου, των βοηθών σου. Αν ήσουν από την τάξη των πλουσίων, την κατασκευή συντήρηση, κ.λ.π. τριήρους, χορηγίες, θέατρο κ.λ.π
.
Έπρεπε και σε όλες τις άλλες κοινωνικές και οικονομικές υποχρεώσεις σου να ήσουν εν τάξει.
Τότε σε άκουγαν, σε πρόσεχαν, σέβονταν και υπολόγιζαν τη σκέψη και τον λόγο σου, κατά την αξία σου ως προς τη λειτουργία και τα συμφέροντα της πόλης. Σε προκαλούσαν να ανέβεις στο βήμα.
Αλλιώς έδειχναν αδιαφορία, γελούσαν, γιουχάιζαν με εύστοχα λογοπαίγνια και φαρμακερά σχόλια.
Το "ποιος θέλει να μιλήσει δημόσια", υπονοούσε και το ποιος έχει την τόλμη και την αξία να το κάνει.
Καμιά σχέση με το ..... βήμα του διαδικτύου.
Σήμερα ένας αιρετός που δεν έχει υπηρετήσει, μιλάει για την άμυνα της χώρας, και τον ακούμε.
Ένας αιρετός σύμβουλος, αντιδήμαρχος, δήμαρχος, περιφερειάρχης, βουλευτής, αλλά και απλός πολίτης, μιλάει για τα οικονομικά της χώρας, για φόρους που πρέπει να αυξηθούν και πώς να διανεμηθούν, ζητάει επιχορηγήσεις από το δημόσιο ταμείο κ.λ.π. και αν η Εφορία ψάξει πραγματικά το πόθεν έσχες του, κλάφτα Χαράλαμπε! Τον ακούμε και τον πολίτη, και ας γνωρίζουμε ότι το 40% των Ελλήνων δηλώνει εισόδημα ετήσιο κάτω από 5000 ευρώ, δηλαδή ζητιανεύει για να ζήσει.
Αν λοιπόν ονειρευόμαστε την Αθηναϊκή Δημοκρατία, την άμεση Δημοκρατία, αν πιστεύουμε στον δημόσιο λόγο, θα πρέπει αυτός που αγορεύει ή δημοσιογραφεί - δημοσιολογεί, δηλαδή εκθέτει δημοσίως αλλά και εκτίθεται, να προτάσσει:
Πιστοποιητικό εκπλήρωσης στρατιωτικών υποχρεώσεων ή νομίμου απαλλαγής για σοβαρούς λόγους. Όχι γιατί σπούδασε και μεγάλωσε και έτσι εξαγόρασε τη θητεία του.
Πιστοποιητικό από την Εφορία, ότι το πραγματικό του πόθεν έσχες και οι οικονομικές του υποχρεώσεις προς την Εφορία είναι εν τάξει.
Πιστοποιητικό από τη δικαιοσύνη, δηλαδή λευκό ποινικό μητρώο.
Αυτά τα τρία είναι τα βασικά. Άλλωστε για να διοριστείς "λειτουργός" στο δημόσιο δεν πρέπει να έχεις υπηρετήσει και να έχεις λευκό ποινικό μητρώο, ενώ για να λάβεις αξιώματα να υποβάλλεις το "πόθεν έσχες" σου;
Μετά ας παραθέσει αν θέλει τα πολεμικά του κατορθώματα, την κοινωνική και πολιτική του δράση, τις σπουδές του, την καριέρα του κ.λ.π
Θα μου πείτε: και τα προσωπικά δεδομένα........, το απόρρητο; Ε, ας κάτσει στην ιδιωτική του σφαίρα.
Υπάρχει κάτι που αποσιωπάται: Ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης θέτουν ζήτημα πλήθους πολιτών και μεγέθους πολιτείας για να μπορεί να διοικηθεί αποτελεσματικά. Ενα πλήθος και ένα μέγεθος όπου ο πολίτης γνωρίζει πάνω κάτω "τον βίον και πολιτείαν" των συμπατριωτών του.
Σήμερα ακόμα και το πλήθος και μέγεθος της χώρας μας είναι τεράστιο για τα μέτρα των Αρχαίων ημών προγόνων, πόσο μάλλον της Κίνας! Μιλάει κάποιος και δεν ξέρουμε τίποτε πραγματικά γι' αυτόν.
Βασίλης Γκάτσος
