Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2020

Βασίλης Γκάτσος: Μικροπλαστικά επιτέλους...... τέλος!


Εκτός και αν βρούμε κανένα παραθυράκι πάλι ......

Κάποτε είχα αναφερθεί σε μια μεγάλη καινοτομία της ΕΕ με τη δημιουργία του REACH, δηλαδή του καταλόγου όλων των χημικών ουσιών που παράγονται ή εισάγονται στην ΕΕ με σκοπό τη διαφύλαξη της υγείας και την προστασία του περιβάλλοντος. Για κάθε ουσία έγιναν δοκιμασίες πανάκριβες που να δείχνουν τεκμηριωμένα τι επιφέρει η ουσία στην υγεία του ανθρώπου, του φυτικού και ζωικού βασιλείου και του φυσικού περιβάλλοντος. Στόχος οι περίπου 400 000 χημικές ουσίες (!!!) που κυκλοφορούν στην ΕΕ να καταγραφούν, να αξιολογηθούν με μελλοντικό στόχο να περιοριστούν, αρχίζοντας από τις πιο επικίνδυνες. Έτσι κατά καιρούς ακούμε ότι η τάδε χημική ουσία εντός 5 ετών θα είναι απαγορευμένη (δεν θα παράγεται και δεν θα εισάγεται στην ΕΕ) και όσοι την χρησιμοποιούν πρέπει να την αντικαταστήσουν.


Αυτός ο κατάλογος είναι επίτευγμα που πραγματικά χτυπάει στην πηγή του προβλήματος: Στην παραγωγή, την εισαγωγή και τη χρήση. Γιατί μέχρι τώρα η εστίαση στην ανακύκλωση, αξιοποίηση, απόσυρση κ.λ.π. ΔΕΝ είναι η λύση. Είναι ψευδαίσθηση ότι έτσι θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα. Δέστε τα τελευταία χρόνια τη χρήση του φελιζόλ που πλέον περιβάλλει και το σκορδόψωμο για να το φάμε ζεστό!
Έτσι το πρώτο πραγματικό περιβαλλοντικό νομοσχέδιο είναι γεγονός. Απαγορεύει όλα τα μικροπλαστικά αντικείμενα, όπως φαίνονται στη φωτογραφία που ουδέν προσφέρουν, εκτός από την ευκολία να μη πλένουμε σκεύη, αλλά να τα πετάμε.
(Όσοι θέλουν να ενημερωθούν για το REACH μπορούν να μπουν στην ιστοσελίδα που προτείνεται στη φωτογραφία. Είναι τα πάντα και στην Ελληνική γλώσσα.)

Από ό,τι φαίνεται μελλοντικά το κάθε είδους πλαστικό θα περιοριστεί μόνο σε χρήσεις που πραγματικά είναι αναντικατάστατο ή που είναι πλήρως συλλέξιμο και ανακυκλώσιμο. Καιρός να ξεσαβουρώνει η γη από την ανοησία ότι τα πάντα είναι ... για το καλό της και το καλό του ανθρώπου. Μπείτε σε ένα μεγάλο κατάστημα παιχνιδιών με σταματημένο τον εξαερισμό να δείτε πόσο μυρίζουν τα πλαστικά και αν μπορεί να σταθεί άνθρωπος για λίγα λεπτά.

Πέραν αυτού, το κυνήγι του κέρδους χωρίς κανένα κοινωνικό ή άλλο έλεγχο οδηγεί στην παραγωγή και κατανάλωση πλήθους αχρήστων προϊόντων που πολλές φορές οδηγούν σε, μετά από χρόνια, σοβαρές συνέπειες στην υγεία μας και στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Αυτό το λέμε πρόοδο και ελεύθερη επιλογή, ενώ στην πραγματικότητα είναι εκατομμύρια ώρες εργασίας χαμένες που δεν προσφέρουν τίποτα.



Σήμερα μπαίνοντας σε ένα σούπερ μάρκετ το 1/5 των προϊόντων διατροφής είναι από δημητριακά. Κάποτε ξέραμε το ψωμί από αλεύρι του ανεμόμυλου, το ωραιότερο, το θρεπτικότερο και υγιεινό. Αν κάποιος έλεγε ότι τρώει πίτουρα, σίκαλη, βρώμη κ.λ.π. θα τον παίρνανε με τις ντομάτες. Σήμερα τα τρώμε ... ως συμπλήρωμα, αφού το ψωμί είναι  νάυλον! Δεκάδες προϊόντα δεν επιτρέπεται πλέον να υπάρχουν στα κυλικεία των σχολείων για προστασία της υγείας των μαθητών, αλλά είναι στην ελευθερία τους να τα αγοράσουν όλοι μικροί, μεγάλοι από αλλού. Έχω την αίσθηση ότι στο εγγύς μέλλον θα μπουν και εδώ όχι μόνον περιορισμοί, αλλά θα υποχρεωθούν καταστήματα, όπως οι φούρνοι, να διαθέτουν πραγματικά υγιεινό ψωμί.
Σε λίγο η κλωστική κάνναβη, η γιούτα, ο πάπυρος, το ξύλο, το χαρτί, ο πηλός, το γυαλί, ο χάλυβας, το αλουμίνιο, και πλήθος άλλων υλικών, θα πάρουν τη θέση που τους αξίζει εκτοπίζοντας πλήθος ρυπογόνων και επικίνδυνων για την υγεία υλικών και υλών. Ήδη είναι ζήτημα λίγων δεκαετιών η κυριαρχία της παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ αφήνοντας το πετρέλαιο στα βάθη της γης, όπως έμεινε το κάρβουνο και ο λιγνίτης. Η αγορά γρήγορα θα προσαρμοστεί στις απαιτήσεις των καιρών και θα βρει το κέρδος στη νέα μεγάλη επανάσταση.

Καλή αρχή λοιπόν. Και εδώ η Ευρώπη πρωτοπορεί.

Σημείωση: Μετά την ανακύκλωση, αξιοποίηση κ.λ.π. τελευταία προστέθηκε και ένας άλλος όρος, η επανάχρηση. Αν είναι δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν όλα αυτά τα μικροπλαστικά, οι σακούλες, τα περιτυλίγματα κ.λ.π. Συνεχή επανάχρηση έχουμε σε ένα καλό γυάλινο ποτήρι. Αν δεν το σπάσουμε θα πιούμε από αυτό 240000 φορές στη ζωή μας. Περίεργο, αλλά στην όλη επίθεση του πλαστικού, το νοικοκυριό άντεξε. Τα σκεύη της κουζίνας είναι σχεδόν όλα γυάλινα, ανοξείδωτα, πήλινα, ξύλινα, αλουμινένια, για μια ζωή επανάχρηση και μηδέν επίπτωση στο περιβάλλον και στην υγεία. Όταν καθόμαστε σε εστιατόριο δεν δεχόμαστε να μας σερβίρουν σε πλαστικά πιάτα, να φάμε με πλαστικά πιρούνια και να πιούμε σε πλαστικά ποτήρια. Το νοικοκυριό κράτησε την σοφία του.

Βασίλης Γκάτσος