ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Π. ΡΕΠΟΥΛΗΣ
Ερευνώντας και αξιολογώντας πτυχές της προσωπικότητάς του
του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη
Καθοριστικό ρόλο στην οικοδόμηση σταθερού χαρακτήρα και στη διαμόρφωση ηθικής προσωπικότητας του νεαρού Ρέπουλη, θεωρώ πως έπαιξαν η απώλεια του πατέρα του σε μικρή ηλικία και η αυστηρή αγωγή που έλαβε στη συνέχεια από την οικογένειά του. Ανέλαβε πρόωρα οικογενειακές υποχρεώσεις και υποσχέθηκε στον εαυτό του να προχωρήσει τη ζωή του ακολουθώντας τον δρόμο της αρετής, των σπουδών, των «γραμμάτων» και της εργασίας. Ανάλογα σφυρηλατήθηκε, διαμορφώθηκε, ενισχύθηκε και εκφράστηκε ο συναισθηματικός του κόσμος. Τα κύρια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Ρέπουλη ήταν αναμενόμενα: η εργατικότητα, η εντιμότητα, η υπευθυνότητα, η ακεραιότητα, η πίστη του σε αρχές και αξίες. Ανιδιοτελής, διορατικός, ειλικρινής, λιτός, δίκαιος,αυστηρός πρώτα με τον εαυτό του και στη συνέχεια με τους άλλους. Καμιά εξάρτηση από τον πλούτο και τα υλικά αγαθά. Οι αρετές του αναγνωρίσθηκαν γρήγορα από τον αρχηγό του Κόμματος των Φιλελευθέρων και πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος τον εμπιστευόταν απόλυτα,τον είχε άμεσο συνεργάτη και τον όριζε αντικαταστάτη του, όταν απουσίαζε. Μελετώντας την Ιστορία της Ελλάδας εκείνων των ταραγμένων χρόνων και την υπάρχουσα βιβλιογραφία για τον Ρέπουλη, τις ομιλίες του στη Βουλή και τις διαλέξεις του για διάφορα εθνικά και κοινωνικά γεγονότα, διακόσια και πλέον έγγραφα που αφορούσαν την ενασχόλησή του με την πολιτική και τη συμμετοχή του στις κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου, καθώς και τις επικήδειες ομιλίες του, συμπεραίνουμε ό,τι:
Οι χαρακτηρισμοί που αποδόθηκαν στο πρόσωπό του δεν απέχουν καθόλου από την πραγματικότητα. Γιατί πώς μπορείς να χαρακτηρίσεις έναν άνθρωπο που ενώ κατείχε μια τέτοια θέση, έδινε λεπτομερή αναφορά και για τα πλέον ασήμαντα θέματα στον Ελευθέριο Βενιζέλο, όταν αυτός απουσίαζε από την πρωτεύουσα; Κι εκείνος αναγνωρίζοντας και τιμώντας την αφοσίωση, την εντιμότητα και την υπευθυνότητα που τον διέκριναν, τού εκμυστηρευόταν τις μύχιες σκέψεις του, μοιραζόταν μαζί του όλα όσα τού μετέφεραν οι συνεργάτες του ζητώντας πάντα την άποψή του και αποκαλώντας τον «άλλο του εαυτό»! Και ποια άποψη μπορείς να εκφράσεις για έναν άνθρωπο που ποτέ δεν έδωσε το δικαίωμα να κατηγορηθεί για αθέμιτες συναλλαγές, κρυφές συμφωνίες, παράνομο πλουτισμό και τα παρόμοια;
Πατριώτης μέχρι το τελευταίο του κύτταρο επιζητούσε να έχει σε κάθε περίπτωση θέση εθνική και να στηρίζει τα συμφέροντα της Πατρίδας έναντι των ποικίλων και ετερόκλητων συμμαχιών που κάθε τόσο διαμορφώνονταν,ιδιαίτερα μεταξύ των Βαλκανικών χωρών και της Τουρκίας. Οι τεράστιες ευθύνες που επωμιζόταν, η μεγάλη υπευθυνότητα που ένιωθε για τις αποφάσεις που έπαιρνε και ο υπερβολικός του ζήλος για εργασία τελικά υπέσκαψαν την υγεία του. Έζησε ολόκληρη τη ζωή του στα όρια της φτώχειας, χωρίς να επιτρέψει στον εαυτό του έστω και τις στοιχειώδεις ανέσεις. Είναι γνωστή, άλλωστε, η ιστορία με την τρύπια φανέλα που είδε ο γιατρός Πέτρου, επιστήθιος φίλος του, όταν κάποια φορά τον εξέτασε. Το ίδιο μαρτυρεί και η διαθήκη που άφησε για τα πενιχρά αντικείμενα που είχε στην κατοχή του και ο ίδιος κατέγραψε. Έφυγε σε ηλικία 63 ετών σκορπώντας βαθιά θλίψη στον ΕλευθέριοΒενιζέλο και σ’ ολόκληρο το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Η οδύνη της απώλειάς του κάλυψε την ιδιαίτερη πατρίδα του το Κρανίδι και ολόκληρη την επαρχία Ερμιονίδας. Η τελετή της κηδείας του ήταν ένα μήνυμα της ματαιότητας και της αξιοπρέπειας για όλους όσους την παρακολούθησαν. Τέλος, θεωρώ, πως τόσο τα θετικά προσωνύμια που του αποδόθηκαν, όπως «Υποβενιζέλος», όσο και τα αρνητικά,όπως «ο Υπουργός τύραννος» ή «ο Υπουργός με τη σκληρή καρδιά», ένα και μόνο στοιχείο της προσωπικότητάς του υπογραμμίζουν: Την ακεραιότητά του!
Η παρούσα αναφορά γίνεται με αφορμή την επέτειο των 101 χρόνων από τον θάνατο (13 Μαΐου 1924) του επιφανούς πολιτικού.
