Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΡΑΝΙΔΙΟΥ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

 

 

Ο Κρανιδιώτης Αγωνιστής του 1821

Αρχιμανδρίτης Αρσένιος Κρέστας – Παπαρσένης, 1770 (1773;)-1822 


Ο
 Αγωνιστής του 1821 Παπαρσένης υπήρξε μία γενναία και δυναμική προσωπικότητα της Ερμιονίδας, που με την ένοπλη δράση του συνδέει την εθνική ιδέα της ελευθερίας με τη θρησκευτική ιδέα της ορθοδοξίας
Σύμφωνα με την τοπική προφορική παράδοση, στις 4 Απριλίου 1821, μετά τη λειτουργία, ο Παπαρσένης, βγάζοντας τα άμφιά του, δεν φόρεσε τα ράσα του αλλά τη λευκή φουστανέλα. Ζώστηκε με τα άρματά του και μπήκε επικεφαλής των παλληκαριών του. Στο Γκούρι – Βιτόρεσε (πέτρα της Βιτόρας) άνοιξε βαθύ λάκκο κι εκεί έθαψε το Ευαγγέλιο, τα ιερά σκεύη και τα ράσατου. Με την ένοπλή δράση του στον Άγιο Σώστη Δερβενακίων, όπου και σκοτώθηκε (28 Νοεμβρίου 1822), συνέβαλε στην απελευθέρωση του Ναυπλίου.

Το Λαογραφικό Κέντρο Κρανιδίου, θεματοφύλακας της τοπικής ιστορίας και παράδοσης, με την επιλογή του να κατασκευάσει και να φιλοξενήσει τη φορεσιά του Παπαρσένη, τιμά την επέτειο των διακοσίων (200) χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και διαφυλάσσει την προφορική παράδοση 

Οι φορεσιές του Παπαρσένη, που φυλάσσονται στο Λαογραφικό Κέντρο, αποτελούνται από την παραδοσιακή λευκή φουστανέλα και το πουκάμισο, τα οποία είναι κατασκευασμένα στο πρότυπο των ευζωνικών ρούχωντο γιλέκο και, σύμφωνα με τον πίνακα της Μονής των Αγ. Αναργύρων, το καβάδι, ένα είδος βυζαντινού μανδύα των λογίων, το οποίο φορούσαν και οι κληρικοί ως σύμβολο της λογιοσύνης τουςΤέλος, σύμφωνα με πίνακες που αναπαρίστανται οι ιερείς στον αγώνα του 1821, φαίνεται ότι φορούσαν για υποδήματα, μπότες.

 

 

Έρευνα για τη φορεσιά Αρχιμανδρίτη Αρσένιου Κρέστα – Παπαρσένη

Στην έρευνα, για τον καθορισμό της φορεσιάς του Παπαρσένη συνεργαστήκαν συλλογικά η υπεύθυνη του Λαογραφικού Κέντρου Κρανιδίου Αναστασία Παλυβού, η Βιβλιοθηκονόμος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κρανιδίου Δήμητρα Αξαρλή, οεκπαιδευτικός, ερευνητής της Τοπικής Ιστορίας και Λαογραφίας της Ερμιονίδας,  Γιάννης Σπετσιώτης και η ιστορικός Μαρίνα Σπ. Τσιρτσίκου έχοντας την αμέριστη συμπαράσταση της Σταυρούλας Τσιφάκη και της ΠαρασκευήςΓιαννακοπούλου. Το Λαογραφικό Κέντρο απευθύνθηκε στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα «Βασίλειος Παπαντωνίου» στο Ναύπλιοστη Μητρόπολη Ύδραςστο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και στο Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Στην έρευνα, που διεξήχθη για την κατασκευή της φορεσιάς, εντοπίστηκε το πρόβλημα της μη εφικτής αναπαραγωγής μιας φορεσιάς – πιστό αντίγραφο της εποχής του αγώνα. Οι ιερείς, μέχρι την Τουρκοκρατία φορούσαν τα ίδια ενδύματα με τους λαϊκούς, ενώ κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, υιοθέτησαν στην εκκλησιαστική τους ζωή να φορούν το αντερί και το ράσο (εξώρασο) των κοσμικών αρχόντων για να απολαμβάνουν παρόμοιες τιμές.

Ειδικότερα, για τις φορεσιές του Παπαρσένη, που εκτίθενται στο Λαογραφικό Κέντρο Κρανιδίου:

Το αντερί, το ράσο και το καβάδι κατασκευάστηκαν από τον κ. Αντώνιο Καστανιά, με ευγενική χορηγία του Δήμου Ερμιονίδας. Η φουστανέλα και το πουκάμισο είναι δωρεά από την προσωπική συλλογή της ιστορικού Μαρίνας Σπ. Τσιρτσίκου. Οι μπότες προσφέρθηκαν από την προσωπική συλλογή του Διδυμιώτη, υποδηματοποιού και κατασκευαστή τσαρουχιών, Γεώργιου Δερματά.