Κυριακή 4 Απριλίου 2021

Βιβή Σκούρτη: Οι παλιές φωτογραφίες μιας άλλης εποχής αποτελούν ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών



Οι παλιές φωτογραφίες μιας άλλης εποχής αποτελούν ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών

 Βρισκόμαστε αιχμάλωτοι ενός ακήρυχτου πολέμου με την ανθρωπότητα στη δίνη μιας αδιανόητης κοινής κρίσης, κλειδωμένη στο σπίτι και με τον κόσμο βυθισμένο στο ζόφο του θανάτου. Μια πρωτόγνωρη επιδημία που μέλλεται να στιγματίσει πολλές γενιές. Η στασιμότητα στοιβάζεται στις ζωές μας καθώς γλιστράνε, χάνονται οι μήνες, οι εβδομάδες, οι μέρες κι οι νύχτες σκαλώνουν.

Ο θάνατος δεν είναι επιλεκτικός, ποτέ του δεν ήταν. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη στον θάνατο. Παίρνει βρέφη, παιδιά, έφηβους, νέους, γέρους. Αυτός είναι ο κύκλος της ζωής, άλλοτε μεγάλος κι άλλοτε μικρός.

Είναι γνωστό ότι αφιερώνω πολύτιμο χρόνο σε πράγματα παλιά, συνδεδεμένα με άλλες εποχές της υπέροχής μικρής πατρίδας μας. Μέσα σ’ αυτή τη διαδικασία  βρέθηκε στα χέρια μου μια φωτογραφία που καταγράφει ένα θλιβερό γεγονός μακρινής εποχής, τεκμήριο του καθημερινού βίου. Η δύναμη της εικόνας μεγάλη. Συναισθήματα ζωντανά, συγκλονιστικά καταγράφονται σ’ ένα μικρό κομμάτι χαρτί. Μ’ ένα κλικ της μηχανής σταμάτησε ο χρόνος και μπήκε στο κάδρο. Παρατηρώντας την απορεί κανείς πώς μπορεί να χωρέσουν σε μια φωτογραφία εκτός από τον πόνο, τόσα πολλά πρόσωπα. 

  Κινητοποιήθηκε το ενδιαφέρον μου και προσέφυγα στην ανθεκτικότητα των αναμνήσεων συγγενικών προσώπων, πριν γίνουν αποκαΐδια μνήμης.

Στο νεκροκρέβατο η 18χρονη Ματίνα (Σταματίνα) Μορόγλου του Σταμάτη και της Κατερίνας, που χάθηκε από πολιομυελίτιδα μετά από ιογενή μόλυνση στο λαιμό. 

Το οικογενειακό και κοινωνικό πλαίσιο παίζουν σπουδαίο ρόλο στην έκφρασή τους, αφού τα πρότυπα στο πένθος είναι δεδομένα. Έκδηλος ο πόνος των ανθρώπων την ώρα του αποχαιρετισμού. Η Ματίνα εξαγνισμένη, φροντισμένη, στολισμένη από τους δικούς της όπως της πρέπει, επάνω στο νεκροκρέβατο στραμμένο στην Ανατολή, μεταβαίνει στη γη των νεκρών, στον άχρονο χρόνο.

Η οικογένεια -όπως πληροφορήθηκα- είχε χάσει κι άλλο παιδί τους τον 12χρονο Γιάννη που έπαθε τέτανο από αχινό. Τον μετέφεραν με τη βάρκα στην Ύδρα αλλά εξέπνευσε στη διαδρομή.

Κάθε ζωντανή κουλτούρα στο πέρασμα του χρόνου αλλάζει∙ μοιάζει με το μυθικό πλοίο την «ΑΡΓΩ» που άλλαξε πανιά, σχοινιά, κατάρτια, αλλά παρέμεινε πάντα το ίδιο καράβι. Έτσι και η κουλτούρα του πένθους στις μέρες μας έχει αλλάξει πολύ, σε άλλα προς το καλύτερο και σ’ άλλα προς το χειρότερο ανάλογα με την κουλτούρα της ανθρώπινης ομάδας που βιώνει παρόμοιο γεγονός. Όμως ο θάνατος είναι η παύση της ζωής, και δεν πρέπει να αλλάξει η θέση και η στάση για το πολύτιμο της ζωής ούτε στην τραγική περίοδο της πανδημίας.

                                                                        Βιβή Σκούρτη