Του Γιάννη Λακούτση
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τους νεκρούς ιερούς και γι’ αυτό τους τιμούσαν με
μεγαλοπρεπείς τελετές. Η ταφή των νεκρών ήταν θρησκευτικό καθήκον και
προβλεπόταν από τον νόμο. Η ψυχή του νεκρού έβρισκε ανάπαυση μόνο όταν τον
έθαβαν. Άταφοι έμεναν συνήθως οι
προδότες της πατρίδας, οι λιποτάχτες, οι ιερόσυλοι και οι αυτόχειρες. Στον
κυκλαδικό πολιτισμό ως το 1200-1100 π.Χ, οι Έλληνες εφάρμοζαν τον ενταφιασμό ως
αποκλειστική πρακτική κήδευσης. Στη συνέχεια εφάρμοζαν την καύση των νεκρών,
επηρεασμένοι από την Ανατολή, η οποία διατηρήθηκε ως τα πρώτα χριστιανικά
χρόνια. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα (ραψωδ. Ψ στχ.210) αφηγείται την καύση του νεκρού Πάτροκλου,
« τα ξύλα στην πυρά ν’ ανάψετε που απάνω τους ξαπλώνει νεκρός ο Πάτροκλος, και
οδύρονται οι Αργείτες». Και σε άλλα σημεία στα ομηρικά έπη γίνεται αναφορά στην
καύση των νεκρών, την οποίαν θεωρούσαν πολύ
σημαντική οι αρχαίοι Έλληνες, καθώς πίστευαν ότι η φωτιά έδινε τη
λύτρωση στα
πτώματα των νεκρών. Αυτό όμως αποτελεί στοιχείο αναχρονισμού, καθώς
η καύση των νεκρών ήταν έθιμο της εποχής του Ομήρου τον 8ο αιώνα
π.Χ, ενώ την εποχή του Τρωικού πολέμου,13ος αιώνας π.Χ, οι ήρωες ενταφιάζονταν είτε σε σκαπτούς, είτε σε
θολωτούς τάφους. Η ταφή στα
μυκηναϊκά χρόνια γινόταν σε θαλαμοειδείς
τάφους, όπου είχαν ταφεί και άλλα μέλη της οικογενείας τους. Τοποθετούνταν και επιτάφιες στήλες για
να θυμίζουν την ιερότητα του χώρου. Ακόμη και σήμερα διατηρούνται αναλλοίωτα
πολλά στοιχεία από την τελετουργία της ταφής στην αρχαιότητα.
Η ταφή μέσα σε βιοδιασπώμενους λοβούς
Δύο Ιταλοί σχεδιαστές της εταιρείας Capsula Mundi, προτείνουν τον απόλυτα φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο
ταφής των νεκρών. Αντί για φέρετρο, τοποθετούν
το σώμα του νεκρού μέσα σε
βιοδιασπώμενο λοβό σε εμβρυακή στάση. Ο
λοβός θα φυτευτεί σαν σπόρος μέσα στη γη και τότε ένα δέντρο θα φυτευτεί στην
κορυφή του. Οι λοβοί, που θα έχουν ωοειδές σχήμα, θα κατασκευάζονται από
βιοδιασπώμενα υλικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως τα εποχικά φυτά, έτσι
ώστε να βιοδιασπώνται και να τροφοδοτούν
το δέντρο για να αναπτυχθεί. Με τον τρόπο αυτόν
θα σχηματιστεί ένα δάσος το οποίο η εταιρεία αποκαλεί « το δάσος της
μνήμης». Προς το παρόν η πρόταση παραμένει στα χαρτιά, καθώς είναι σε εξέλιξη
οι διαβουλεύσεις για αλλαγή του ιταλικού
νόμου. Η θέση της Καθολικής εκκλησίας αναμένεται.
Φωτο:
thecitizen.gr
