Του Γιάννη Λακούτση
ΑΣΜΑ
ΑΣΜΑΤΩΝ
« Όσο πολύ και αν είναι το νερό, δεν μπορεί να σβήσει την
φλόγα της αγάπης.
Και αυτοί ακόμα οι ποταμοί δεν μπορούν να την
πλημμυρίσουν και να την πνίξουν.
Εάν πλημμυρισμένος από αγάπη ο άνδρας δώσει όλη την
περιουσία του, δια να την εξαγοράσει, θα τον ελεεινολογήσουν και θα τον
εξευτελίσουν οι άλλοι.
Διότι η αγάπη δεν αγοράζεται» ( Άσμα Ασμάτων κεφ. 8).
Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της εβραϊκής λογοτεχνίας
που έδωσε το έναυσμα σε πολλούς δημιουργούς να αποτολμήσουν την εικονογράφησή
του, είναι το « Άσμα Ασμάτων» του Σολομώντα; Πρόκειται για κείμενο που
άσκησε έλξη, σε κριτικούς και ερμηνευτές, σε λογοτέχνες για να το μεταφέρουν
στην νεοελληνική και σε καλλιτέχνες για να αποδώσουν το περιεχόμενό του με
εικαστικά μέσα.
Ένα βαθύτατα ερωτικό έργο, το «Άσμα Ασμάτων» προκαλεί έκπληξη στον αναγνώστη, επειδή βρίσκεται στις σελίδες της Αγίας Γραφής. Αλλά
ο έρωτας είναι δώρο Θεού και η εξύμνησή του δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τη Βίβλο.
Από την άλλη μεριά η συζυγική αγάπη ανάμεσα σε έναν άντρα
και μία γυναίκα, απεικονίζει στα βιβλικά κείμενα τη σχέση Θεού-Ισραήλ και
Χριστού –Εκκλησίας.
Έτσι το περιεχόμενο του βιβλίου κατανοήθηκε τόσο από τους
Ιουδαίους όσο και από τους Χριστιανούς, ως αλληγορική έκφραση των σχέσεων
αυτών.
Το 28ο βιβλίο της Π. Διαθήκης είναι το τραγούδι
των τραγουδιών(Άσμα Ασμάτων), ένα λυρικό ποίημα με πλούσιες εικόνες, μεγαλειώδη νοήματα,
βάθος αισθήματος και ευγένεια έκφρασης που κατέχει ιδιάζουσα θέση στην παγκόσμια
λυρική ποίηση.
Οι απόψεις τόσο για τον συγγραφέα, όσο και για την εποχή που
γράφτηκε, καθώς
και για το νόημα του
ποιήματος διίστανται. Δεν είναι γνωστό αν είναι ένα ενιαίο κείμενο, η συρραφή πολλών ασμάτων.
Ο Σεφέρης, θεωρεί ότι πρόκειται για ένα γαμήλιο τραγούδι,
ενώ ο στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος, ως το «ωραιότερο ερωτικό ποίημα που γράφτηκε ποτέ».
Ύμνος στην
ομορφιά της νύμφης
Όμορφη, όμορφη, όμορφη που ’σαι αγάπη μου!
Τι όμορφη που είσαι, τι όμορφη που είσαι!
Γλυκιά σαν του περιστεριού και τρυφερή η ματιά σου.
Καμιά, καμιά από τις
όμορφες δεν παραβγαίνει εμπρός σου.
Εσύ ’σαι κρινολούλουδο,
εσύ ’σαι κρινολούλουδο κι εκείνες
είναι αγκάθια.
Ίδια με κόκκινη κλωστή τα κόκκινά σου χείλη.
Σα ρόδι που το κόψανε στη μέση,
μου φαντάζει πίσω από το πέπλο σου το ροδομάγουλό σου.
Τα δυό σου στήθια
μοιάζουνε δίδυμα ζαρκαδάκια,
που να βοσκήσουν βγήκανε μες στα ανθισμένα κρίνα.
Φίλα με, φίλα με, μ’ όλα τα φιλιά που έχεις μες στο στόμα.
Μέθα μεσ’ στης αγκάλης σου το πιο γλυκό κρασί.
Και τ’ όνομά σου, άρωμα, μύρο χυμένο κάτω.
Όλων των μύρων τ’άρωμα, κι η ευωδιά είσαι εσύ.
Ναι πιο πολύ κι από το κρασί μεθώ όταν μ’άγγίζεις.
Να σ’ αγαπάνε , άντρα μου, αυτό μονάχα αξίζεις.
Όμορφη, αψεγάδιαστη, είσαι αγαπημένη.
Αχ, μου ’χεις κλέψει την καρδιά, αγάπη μου, αδελφή μου.
Μ’ένα σου βλέμμα μοναχά, μια χάντρα στο λαιμό σου.
Μέλι κερήθρας στάζουνε τα δυο γλυκά σου χείλη.
Μέλι και γάλα αργοκυλούν στη γλώσσα σου από κάτω.
Κήπος κλειστός, ολάνθιστος είσαι αγαπημένη,
πηγή με γάργαρο νερό, παράδεισος από δροσιές,
παράδεισος από ροδιές, το κάθε σου αυλάκι.
Κανέλα, μοσχοκάλαμο κι ο νάρδος με τον κρόκο,
και ρίζες αρωματικές του Λίβανου και σμύρνα και αλόη,
και όποιο μύρο πεις, σε ’σένα ευωδιάζουν .
Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά φυσήξτε τα κλωνιά μου,
να ξεχυθούν, να σκορπιστούν παντού οι ευωδιές μου.
Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά φυσήξτε τα κλωνιά μου
να ξεχυθούν, να σκορπιστούν παντού τα αρώματά μου.
Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά, φυσήξτε τα κλωνιά μου
να ξεχυθούν, να σκορπιστούν παντού τα αρώματά μου
Κι ας κατεβεί ο άντρας μου στο κήπο που ’ν δικός του,
για να γευτεί όποιο
καρπό απ΄τα κλαδιά του θέλει,
για να γευτεί όποιο καρπό απ’ τα κλαδιά μου θέλει.
(Άσμα Ασμάτων κεφ.4. Μεταγραφή: Λευτέρης Παπαδόπουλος)
Ειρήνη Παππά - ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ (Song of the Songs) ● Μουσική: Vangelis
(Βαγγέλης Παπαθανασίου) ● Ποιητική απόδοση: Λευτέρης Παπαδόπουλος ● Από
το δίσκο 33' στροφών ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΠΑ & ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ - ΡΑΨΩΔΙΕΣ
(Irene Papas & Vangelis Papathanasiou - Rapsodies) 1986