Η εξουσία τρέφεται από τα θύματά της
Του Γιάννη Λακούτση
« Έχουμε την εξουσία που στάζει αίμα με τα εγκλήματα που διαπράττονται προς χάριν της και την ύπουλη, την φαινομενικά ήπια μορφή της. Και στις δύο εκφάνσεις της η εξουσία είναι το ίδιο εγκληματική. Το λιοντάρι ορμάει πάνω στο θύμα του να το κατασπαράξει. Η αράχνη παγιδεύει το έντομο και του πίνει αθόρυβα σιγά-σιγά τους χυμούς που του δίνουν ζωή. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: ο εκμηδενισμός του θύματος. Έτσι ή αλλιώς η εξουσία τρέφεται από τα θύματά της». ( Θεοδόσης Πελεγρίνης).
Ο Λεοπόλδος Β ( 1835- 1909), βασιλιάς του Βελγίου, ένας από τους μεγαλύτερους ληστές που γέννησε ποτέ ο ιμπεριαλισμός, έχει μείνει στη μνήμη των κατοίκων της χώρας για τον αποικισμό του Κονγκό, μια χώρα με έκταση όσο 76 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Βελγίου. Το Κονγκό αποτέλεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα προσωπικό φέουδο του « βελγικού κτήνους». Στο όνομα της «εκπολιτιστικής αποστολής» του Βελγίου στο Κονγκό, ο Λεοπόλδος εγκαθίδρυσε στην αφρικανική χώρα ένα καθεστώς που χαρακτηρίσθηκε για τη βαναυσότητά του. Τα εγκλήματά του, λέει ο συγγραφέας Ανταμ Χότσιλντ, είναι «διαστάσεων Ολοκαυτώματος». Προτού φθάσουν οι Βέλγοι ο πληθυσμός του Κονγκό υπολογιζόταν στα 25 εκατομμύρια κατοίκους. Η επίσημη απογραφή του 1911 έδειξε ότι στη χώρα είχαν απομείνει μόλις 7,5 εκατομμύρια ψυχές.Αν υπολογίσουμε και τις εκατοντάδες χιλιάδες των ακρωτηριασμένων, τότε η τραγωδία του Κονγκό δεν έχει όμοιό της στην ιστορία της αποικιοκρατίας. Η γενοκτονία που προκάλεσε το «εστεμμένο θηρίο», ανάγκασε τον Μαρκ Τουέιν να γράψει το βιβλίο:
Ο μονόλογος του βασιλιά Λεοπόλδου (1905).
« Και πότε με άκουσαν να λέω πως έχω ανάγκη από την εκτίμηση των ανθρώπων; Μήπως με θεωρούν για κανένα κοινό θνητό; Ξεχνάνε πως είμαι βασιλιάς; Και ποιος βασιλιάς υπολογίζει την εκτίμηση των ανθρώπων; Εννοώ στα κατάβαθα της καρδιάς του. Αν καθίσουν και σκεφτούν λιγάκι θα δουν ότι είναι αδύνατο ένας βασιλιάς να υπολογίζει την εκτίμηση των ανθρώπων. Ο βασιλιάς στέκεται ψηλά και κοιτάζει κάτω τον κόσμο και βλέπει τα πλήθη από ήσυχα ανθρωπάκια που λατρεύουν πρόσωπα και υπομένουν καταπιέσεις και αρπαγές από ένα σωρό άλλα ανθρωπάκια, που σε τίποτα δεν είναι καλύτερα ή εξυπνότερα από τους ίδιους, καμωμένα στο ίδιο καλούπι μ’ αυτούς. Όταν μιλάνε, είναι σαν ένα κοπάδι από φάλαινες, αλλά ο βασιλιάς ξέρει πως δεν είναι παρά ένα κοπάδι από βατραχάκια. Η ιστορία τους το λέει. Αν οι άνθρωποι ήταν αληθινοί άνθρωποι, πώς θα μπορούσε ένας Τσάρος να σταθεί; Πώς θα μπορούσα εγώ να σταθώ; Κι όμως στεκόμαστε. Στεκόμαστε στα σίγουρα. Και με τη βοήθεια του Θεού θα συνεχίσουμε την επιχείρηση όπως και πρωτύτερα. Θα δείτε πως οι άνθρωποι θα μας ανέχονται, με τον πανάρχαιο πειθήνιο τρόπο τους. Μπορεί να στραβομουτσουνιάζουν καμιά φορά και να δημιουργούν μεγάλες συζητήσεις, αλλά θα μένουν πάντα γονατιστοί. Το να δημιουργούν μεγάλες συζητήσεις είναι μια από τις ειδικότητές τους. Ξεκινάει σιγά-σιγά κι όσο πάει και φουσκώνει. Και ξεχειλίζει το στόμα και πάνω που νομίζεις πως πρόκειται να εκραγεί, καταλήγει σ’ ένα ποίημα! Θεέ μου τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί!...Τι περίεργη ράτσα που ‘ναι οι άνθρωποι! Βρίσκουν σφάλματα σε μένα και στις ασχολίες μου. Και ξεχνούν πως κανένας από μας του βασιλιάδες δεν θα μπορούσε να υπάρξει ούτε μια ώρα χωρίς τη δική τους επιδοκιμασία. Είναι οι ομόσπονδοι και ισχυροί προστάτες μας. Αυτοί είναι το προπύργιό μας, οι φίλοι μας, το φρούριό μας. Γι αυτό έχουν την ευγνωμοσύνη μας, τη βαθιά και ειλικρινή ευγνωμοσύνη μας, αλλά όχι την εκτίμησή μας. Ας τους να κλαψουρίζουν αν θέλουν. Δεν βαριέσαι, εμάς δε μας νοιάζει».
Ο μονόλογος του βασιλιά Λεοπόλδου, είναι ένα σπάνιο έργο που γράφτηκε το 1905 από τον Μαρκ Τουέιν. Σπάνιο γιατί το βιβλίο αυτό δεν βρίσκεται σε καμία συλλογή από τα έργα του που ξέρουμε. Τα αντίτυπά του είναι λιγοστά λόγω της πολεμικής που δέχθηκε από τους Βασιλικούς κύκλους του Βελγίου και όχι μόνο. Το έργο αποτελεί μια εξιστόρηση των εγκλημάτων στο Κονγκό που συγκλόνισε πολλούς συγγραφείς, δημοσιογράφους και πνευματικούς ανθρώπους της εποχής. Το βιβλίο ο μονόλογος του βασιλιά Λεοπόλδου μεταφέρθηκε στη θεατρική σκηνή Ίδρυμα Μιχ. Κακογιάννης, με πρωταγωνιστή το Θεοδόση Πελεγρίνη ( πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υφ. Παιδείας).
