Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2015

Διδάσκοντας τα Τσακώνικα στη Νότια Κυνουρία

Της Έφης  Καστραντά 
argolidaportal 

Αν τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά είναι, κατά πολλούς, «νεκρές» γλώσσες, επειδή δεν χρησιμοποιούνται, κι ας αποτελούν τις «μαμάδες» των γλωσσών στην Ευρώπη, τότε τα Τσακώνικα, που είναι πιο παλιά διάλεκτος ακόμα, θα περίμενε κανείς να έχουν ξεχαστεί εντελώς. Ωστόσο, συμβαίνει το αντίθετο. Στον Τυρό γίνεται προσπάθεια οι απόγονοι των Τσακώνων να ανακαλύψουν την αρχαία διάλεκτο και να την ζωντανέψουν ξανά.
Η Τσακωνική διάλεκτος είναι ελληνογενής διαλεκτική ομάδα που μιλιέται στη Νότια  Κυνουρία Αρκαδίας, στην Τσακωνιά. Η Τσακωνιά περιλαμβάνει τον Πραστό, τον Τυρό, το Λεωνίδιο, τον Άγιο Ανδρέα, την Καστάνιτσα, τη Σίταινα, τα Μέλανα και τη Βασκίνα.

Η Τσακώνικη διάλεκτος χάθηκε μέσα στον χρόνο και λίγοι είναι αυτοί που την ζωντανεύουν και δεν την αφήνουν να χαθεί.
Η Τσακωνική ανήκει στην υπολειμματική δωρική ζώνη τής Νέας
Ελληνικής. Προήλθε από τη Δωρική διάλεκτο της Αρχαίας ελληνικής, σε αντίθεση με τη Νέα Ελληνική γλώσσα, η οποία προήλθε από την Ελληνιστική κοινή (κυρίως αττικοϊωνικής συστάσεως). Ένας από αυτούς, είναι ο ιερέας Μιχάλης Αλευράς από τον Τυρό ο οποίος έχει γεννηθεί στην Τσακωνιά και είναι εφημέριος στον Τυρό. Όπως μας είπε, τα Τσακώνικα τα έμαθε από από τους γονείς και τους παππούδες του.
Όπως μας αποκάλυψε, έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό μια ιδιωτική προσπάθεια συντήρησης της διαλέκτου, δημιουργώντας τμήματα ενηλίκων, στους οποίους διδάσκει τη γλώσσα.
Εδώ και σχεδόν έναν χρόνο έχει δημιουργήσει μια ομάδα περίπου 20 ατόμων και τους διδάσκει την Τσακώνικη γλώσσα, όπως ο ίδιος την ονομάζει.
Η προσπάθεια αυτή έχει βρει αντίκτυπο, καθώς όποιος το πληροφορείται για την ομάδα, ενδιαφέρεται να ενταχθεί σε αυτήν και να συνεχίσει μια παράδοση που κοντεύει να εκλείψει. Στόχος του πατέρα Μιχαήλ είναι να δημιουργηθεί ένα ακόμα τμήμα στο Λεωνίδιο για την εκμάθηση της Τσακώνικης διαλέκτου.
όπως μας είπε, το ενδιαφέρον είναι μεγάλο, καθώς υπάρχουν πολλοί ξένοι επιστήμονες από τη Γερμανία και την Ισπανία οι οποίοι επιθυμούν να μελετήσουν την Τσακώνικη γλώσσα.
Μεταξύ άλλων, ο πάτερ εξέφρασε την πρόθεσή του να παραδίδονται μαθήματα Τσακωνικής στα σχολεία της περιοχής, προκειμένου οι μαθητές να συνεχίσουν την παράδοση και αυτή η τόσο ξεχωριστή διάλεκτος να μην χαθεί στον χρόνο, όπως τόσα και τόσα πολύτιμα πράγματα.
Η δυσκολία της γλώσσας έγκειται στο γεγονός ότι μια λέξη στα Τσακώνικα αν την τονίσεις διαφορετικά, αλλάζει εντελώς ερμηνεία.

Ανάλογες πρωτοβουλίες είναι άξιες θαυμασμού και η Πολιτεία πρέπει να μεριμνήσει ώστε να εντατικοποιηθούν τέτοιες δράσεις, προκειμένου αυτά τα ζωντανά στοιχεία του πολιτισμού και της ίδιας μας της γλώσσας να μην καταλήξουν αναμνήσεις, αλλά να ζωντανέψουν ξανά.