Δημήτριος Προκοπίου Ηλιού
1885 - 1923
Εκτός από τους πεσόντες στα πεδία των μαχώνυπερασπιζόμενους την πατρίδα και την ελευθερία, πολλοί ήσαν κι εκείνοι που έχασαν τη ζωή τους τραυματίες στα νοσοκομεία ή άφησαν την τελευταία τους πνοή στα σπίτια τους ταλαιπωρημένοι από τις κακουχίες. Σε έναν τέτοιον ήρωα, τον Δημήτριο Προκοπίου Ηλιού, αναφέρεται το κείμενο που ακολουθεί. Το έγραψε ο συνονόματος εγγονός του Δημήτριος Προκοπίου Ηλιού, ο νεώτερος, βασισμένος στις διηγήσεις της γιαγιάς του Βασιλικής Κεφάλα Ηλιού.
Ο αείμνηστος παππούς μου, Δημήτριος Ηλιού του Προκοπίου, γεννήθηκε στο Κρανίδι στις 2 Ιουλίου 1885, όπως αναφέρεται στην οικογενειακή, διπλή εικόνα, που παραγγέλθηκε στο Άγιο Όρος, ως αφιέρωση των γονιών του για τη γέννησή του. Στην εικόνα αυτή απεικονίζονται στο επάνω μέρος οΕυαγγελισμός της Θεοτόκου και στο κάτω ο Άγιος Οσιομάρτυρας Προκόπιος. Επίσης, στην αφιέρωση της εικόνας μπορούμε να διαβάσουμε: «Η παρούσα εικών έζωγραφήθη εν τώ Αγίω Ορει του Άθωνος δια χειρός Αβραμίου Μοναχού Σεραφείμ Ιερομονάχου, δια συνδρομής του κυρίου Προκοπίου εκ της πόλεως Κρανιδίου, Εν τη ιερά Νέα σκήτη τη 2 Ιουλίου 1885». Ο αείμνηστος υπηρέτησε, συνολικά, στο Ναυτικό επί εξήμισι (6,5) χρόνια, αρχομένης της κανονικής του θητείας και κατόπιν ως έφεδρος υπαξιωματικός πυροβολητής στο Θ/Τ Γ. Αβέρωφ από την παραλαβή του. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στο πολεμικό πλοίο ήταν αυτός που φρόντιζε και τον μικρό Ναό του Αγίου Νικολάου,αφού ως ιδιώτης, εκτός από τις εργασιακές ενασχολήσεις του ήταν και Ιεροψάλτης στον μοναδικό, τότε, Ναό της Παναγίας με το ομώνυμο Μοναστήρι, της Κοιλάδας, ιδιοκτησίας της οικογένειας, όπου και βρίσκεται το μνήμα του εξαδέλφου του, Αρχιμανδρίτη Μακαρίου Ηλιού.1 Ο εν λόγω ιερός χώρος είχε ανεγερθεί προ της Επανάστασης του 1821 και ακόμη υπάγεται στη Μητρόπολη Ύδρας, Σπετσών,Αιγίνης και Ερμιονίδος.
Δυστυχώς οι κακουχίες2 που πέρασε έγιναν αιτία να
ζει πλέον μια ασθενική ζωή και όπως φαίνεται στη δεύτερη εικόνα του Αγίου Δημητρίου, που αφιέρωσαν οι γονείς του και αποτέλεσε «μάταιο» τάμα για την υγεία του. Στο κάτω μέρος της εικόνας αναγράφεται η φράση: «Δαπάνη Προκοπίου Ηλιού του υιού αυτού Δημητρίου, 1921». Το τέλος του δεν άργησε να έλθει. Όταν η υγεία του επιβαρύνθηκε πολύ, εκλήθη ο γιατρός από το Κρανίδι, ο οποίος αρνιόταν να τον επισκεφθεί σχεδόν για μια εβδομάδα. Αντιλαμβάνεται κανείς πόσο είχε επηρεάσει ο Διχασμός της εποχής, μεταξύ Βενιζελικών και Βασιλικών, την κοινωνία. Τελικά αναγκάστηκαν να τον μεταφέρουν με κάρο της εποχής. Ήταν όμως αργά. Στη διάρκεια της διαδρομής άφησε την τελευταία του πνοή…
Ο Δημήτριος Πρ. Ηλιού ήταν παντρεμένος με τη Βασιλική Κεφάλα, κόρη της Θεοδώρας και του Γεωργίου Κεφάλα, Αρχιτελώνη3 του Πόρου, Επινείου του Ναυπλίου, απογόνου του Αγωνιστή Παναγιώτη Γ. Κεφάλα, που συμμετείχε στην Επαναστατική Κυβέρνηση του 1823 - 1824 του Κρανιδίου. Όπως δε φαίνεται στον πίνακα του Φον Ες, ήταν αυτός που κρατούσε τη σημαία μαζί με τον ιερωμένο στα τείχη της Τριπολιτσάς. Σκοτώθηκε με τον κουμπάρο του Παπαφλέσσα στις 20 Μαΐου 1825 στο Μανιάκι. Στο Δυρράχι της Αρκαδίας ανεγέρθη προτομή του και η μνήμη του εορτάζεται κατ’ έτος στην επέτειο της μάχης στο Μανιάκι.
Στις εκδηλώσεις των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 τιμήθηκε δεόντως, αφού ολόκληρος ο τοίχος της Βιβλιοθήκης της Τριπόλεως καλύφθηκε από ζωγραφική απεικόνιση του Αρχιστράτηγου Θ.Κολοκοτρώνη και του Π. Κεφάλα. Η γιαγιά Βασιλική υπήρξε και πρωτεξαδέλφη του Ιωάννη Κοντοβράκη, Δικηγόρου και Βουλευτή Αργολίδος.
Επιμέλεια: Γιάννης Σπετσιώτης
