Η πρώτη Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Του Γιάννη Λακούτση
Σε ανάμνηση της εξέγερσης, των εργατών του Σικάγου, την Πρωτομαγιά του 1886, η οποία είχε τραγική κατάληξη με θύματα και τιμωρία των υποκινητών της εξέγερσης, καθιερώθηκε η Πρωτομαγιά σαν παγκόσμια μέρα διεθνούς διαμαρτυρίας της εργατικής τάξης. Την απόφαση αυτή πήρε η ιδρυτική συνέλευση της Β’ Διεθνούς, που πραγματοποιήθηκε στις 14/7/1889 στο Παρίσι και στην οποία μετείχαν 391 αντιπρόσωποι συνδικάτων από 20 χώρες. Την Ελλάδα εκπροσωπούσε ο Ιθακήσιος ιδρυτής και εκδότης του περιοδικού «Άρδην» (1885), Πλάτων Δρακούλης. Δύο χρόνια μετά ο σοσιαλιστής-φοιτητής του Πολυτεχνείου Σταύρος Καλλέργης, την Πρωτομαγιά του 1891, θα ιδρύσει τον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο και θα εκδώσει την εφημερίδα «Σοσιαλιστής». Την πρώτη Μαΐου η Συνέλευση των Σοσιαλιστών, θα διοργανώσει τον πρώτο εορτασμό της εργατικής Πρωτομαγιάς, στην Ελλάδα.
« Δύο Μαΐου ημέρα Κυριακή 5 μ. μ. εις το Αρχαίον Στάδιον, όπισθεν του Ζαππείου, εις την γέφυραν όπου είναι απέναντι εις τα Αγγλικά μνημεία με κυπαρίσσια. Όλοι οι Σοσιαλισταί και υπό μισθόν πάσχοντες θα συναθροισθώσι να υπογράψωσι ψήφισμα προς την Βουλήν, δια του οποίου θα ζητώσι: 1. Τας Κυριακάς όλα τα καταστήματα γενικώς να είναι κλειστά προς ανάπαυσιν των πολιτών. 2.Τον περιορισμόν των εργασίμων ωρών εις οκτώ καθ’ εκάστην κατ’ ανώτατον όριον και ολιγώτερον δια τας κοπιώδεις και ανθυγιεινάς εργασίας και δια τους παίδας και τας γυναίκας. 3.Απονομήν συντάξεως εις τους εκ της εργασίας παθόντας και καταστάντας ανικάνους, προς διατήρησιν εαυτών και της οικογενείας των, καθώς και εις τας οικογενείας των εν ενεργεία φονευομένων». Με αυτόν τον τρόπο αναγγέλλεται στο φύλλο του πρώτου δεκαπενθημέρου του Μαΐου του 1893, στην εφημερίδα «Σοσιαλιστής», η διοργάνωση της πρώτης Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Αθήνα. Ύστερα από την επιτυχία της πρώτης εργατικής πρωτομαγιάς του 1893, πάρθηκε απόφαση να γιορτασθεί η εργατική πρωτομαγιά του 1894 ενωτικά από όλες τις προοδευτικές δυνάμεις της εποχής. « Πάντες οι παρευρεθέντες σοσιαλισταί ων ο αριθμός κατεθορύβησε τους συντάκτας του Άστεως και την Τρικουπικήν φατρίαν, έφερον ερυθρόν σήμα επί της κομβιοδόχης ως σύμβολον ανταρσίας κατά της καθεστηκυίας κοινωνίας», αναφέρει η ΕΦΗΜΕΡΙΣ. Μετά το 1894, ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς απαγορεύτηκε. Ο επόμενος εορτασμός έγινε το 1912, με οργανωτές τους Γιαννιό, Πικρό και Μπεναρόγια και έπειτα το 1918, με οργανωτή το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ), που μόλις είχε ιδρυθεί.
