Παρασκευή 8 Μαΐου 2015

Το διπλό νόμισμα άλλοτε και τώρα


                

Του Γιάννη Λακούτση

Πρόκειται για μια λύση που έχει γραφτεί και προταθεί πολλές φορές από τον νομπελίστα οικονομολόγο Χριστόφορο Πισσαρίδη μέχρι τους Financial Times, αλλά και τις εκθέσεις της Deutsche Bank. Η γερμανική τράπεζα είχε προτείνει τον Μάιο του 2012, τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος, του Geuro, ( Greek euro), που θα κυκλοφορήσει  στο εσωτερικό. Θα είναι φθηνότερο νόμισμα και θα συνυπάρχει  παράλληλα με το ευρώ, ενώ σταδιακά θα  κυριαρχήσει στην εγχώρια αγορά. Οι πληρωμές μισθών και συντάξεων θα γίνονται με το νέο νόμισμα, Geuro, το οποίο θα είναι υποτιμημένο κατά 50% - 60%, ενώ οι πληρωμές του δημόσιου χρέους θα γίνονται με euro.« Κανείς δεν θα θέλει να κρατήσει το νέο νόμισμα, το οποίο θα αποδυναμωθεί σημαντικά. Η κεντρική τράπεζα θα αναγκάζεται να τυπώνει νέο χρήμα οδηγώντας σε πολύ υψηλό πληθωρισμό», αναφέρει ο  επικεφαλής της νομισματικής πολιτικής για την Ευρώπη και την Ασία, της Bank of America, Αθαν, Βαμβακίδης.
Η παράλληλη κυκλοφορία δύο νομισμάτων έχει υπάρξει ιστορικά. Από το 1994 στην Κούβα κυκλοφορούν δυο εθνικά νομίσματα: το κουβανικό πέσο και το συναλλαγματικό μετατρέψιμο πέσο, σε ισοτιμία συνδεδεμένη με το αμερικανικό δολάριο. Οι Κουβανοί εισπράττουν το μισθό τους και πληρώνουν τα βασικά τους αγαθά σε πέσος ( CUP), όμως τα εισαγόμενα είδη και οι υπηρεσίες όπως ο τουρισμός, υπολογίζονται σε μετατρέψιμα πέσος  (CUC). Το σύστημα
αυτό των δυο νομισμάτων μεγάλωσε το χάσμα μεταξύ των προνομιούχων Κουβανών με πρόσβαση στους επικερδείς  τομείς του εμπορίου και του τουρισμού και εκείνων που εργάζονται για την τοπική οικονομία. Η οργή των ντόπιων που πληρώνονται στο μικρότερης αξίας CUP, πίεσε την κυβέρνηση να πραγματοποιήσει την ενοποίηση των δυο αυτών νομισμάτων, και σύμφωνα με Κουβανούς οικονομολόγους, η διαδικασία θα διαρκέσει 18 μήνες.
Αλλά και στην Αργεντινή εκδώσανε χρεόγραφα, τα patacones, για να κάνουν πληρωμές, λόγω έλλειψης ρευστού, πριν από την χρεοκοπία του 2001. Η Ελβετία χρησιμοποιεί, επίσης, δυο νομίσματα εδώ και 75 χρόνια. Το WIR είναι ένα ανεξάρτητο σύστημα συμπληρωματικού νομίσματος που εξυπηρετεί τις επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους. H WIR Bank διαχειρίζεται το WIR φράγκο, το οποίο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το ελβετικό φράγκο.
Είναι ηλεκτρονικό νόμισμα και δεν υπάρχει τυπωμένο. Βέβαια η Ελβετία δεν το χρησιμοποιεί από ανάγκη, αλλά για να διευκολύνει τις επενδύσεις. Άλλωστε, οι συνταξιούχοι επιλέγουν σε πιο νόμισμα θα πληρώνονται και ξέρουν πως αυτό που θα επιλέξουν, δεν θα υποτιμηθεί.
Η διπλή κυκλοφορία νομίσματος υπήρξε και στην αρχαιότητα. Κάθε φορά που η Αθήνα ήθελε να υποτιμήσει τις χρυσές δραχμές της, έκοβε μπρούτζινες χαμηλής αξίας και τις έθετε σε παράλληλη κυκλοφορία για τις εσωτερικές συναλλαγές.
Ο Αριστοφάνης στους Βατράχους στχ. 720,  βάζει το χορό να λέει:

 «Πολλές φορές η πόλη μας έπαθε τα ίδια με τους καλούς της πολίτες, ό,τι έχει πάθει και με τα παλιά νομίσματα σε σχέση με τα νέα. Τα παλιά και γνήσια και γνωστά και τιμημένα και ολοκάθαρα κομμένα ηχούν κουδουνιστά και σ’ όλους έχουν πέραση, Έλληνες και ξένους, μα εμείς τα  αποφεύγουμε, ζητάμε τα μπρούτζινα τα κομμένα προχτές, πεταχτά και πρόχειρα.»