Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2016

Το Πρόβλημα ολικού και εξασθενούς Χρωμίου της Ερμιονίδας


Του Βασίλη Γκάτσου
Πολύς ο θόρυβος που γίνεται, οι υποθέσεις, οι βεβαιότητες, οι αντιπαραθέσεις, η πολιτική εκμετάλλευση   κ.λ.π. Όμως το μόνο που μετράει είναι οι αναλύσεις που έχουν γίνει από τον Δήμο μας, έστω και μη συστηματικές. Ο Δήμος δεν έχει την υποχρέωση παρακολούθησης βαρέων μετάλλων στις γεωτρήσεις του. Την υποχρέωση αυτή την έχει η Περιφέρεια βάσει της Οδηγίας 60. Άρα ο Δήμος ενήργησε προνοητικά και ορθά, αφού η Περιφέρεια δεν έχει κάνει τίποτα μέχρι τώρα.

Πάρα κάτω, όχι χωρίς κόπο, έχω καταγράψει τις γεωτρήσεις του Δήμου μας. Συγκέντρωσα τις αναλύσεις (όσες μπόρεσα) ολικού και εξασθενούς Χρωμίου και τις τακτοποίησα σε δύο πίνακες:

Στον πρώτο πίνακα βλέπουμε τις Γεωτρήσεις Διδύμων, Ράδου, Λουκαϊτίου, Ηλιοκάστρου, Θερμησίου. Κατά κανόνα τα νερά τους είναι από τα βουνά μας, αυτό που λέμε "ορεινή Ερμιονίδα", δηλαδή πιο καθαρά, χωρίς επίδραση σημαντικού αστικού τοπίου, αλλά και με μικρή έως καθόλου υφαλμύρωση. Οι αναλύσεις είναι σχεδόν φυσιολογικές εκτός από την γεώτρηση: Η2. Γεώτρηση Ρίζα. Ρίζες, ΗΛΙΟΚΑΣΤΡΟ και δευτερευόντως στις: Λ1. Γεώτρηση Βγέθι, Βγέθι, ΛΟΥΚΑΪΤΙ και Δ3. Γεώτρηση Παπαθανασίου. ΑΜΥΓΔΑΛΙΤΣΑ.

Δεν γνωρίζω επακριβώς τις θέσεις αυτές και πια γεωγραφική και γεωλογική σχέση έχουν με τη χωματερή και τον δεματοποιητή στον Σταυρό Διδύμων.

Μία παρατήρηση κατά τη γνώμη μου σημαντική: Στην Η2 γεώτρηση σχεδόν όλο το Χρώμιο είναι εξασθενές, ενώ ένα πολύ μικρό μέρος είναι τρισθενές. Αυτό σημαίνει ότι στον υδροφόρο ορίζοντα της Η2 επικρατούν μόνιμα οξειδωτικές καταστάσεις (λόγω πετρωμάτων, σύστασης υπογείων υδάτων κ.λ.π.) που δεν επιτρέπουν την αναγωγή του εξασθενούς σε τρισθενές. Δηλαδή το υπόγειο περιβάλλον είναι τέτοιο που συντηρεί μακροχρόνια την επικίνδυνη μορφή του εξασθενούς χρωμίου.

Όσο για το πώς βρέθηκε το εξασθενές στην Η2 και δευτερευόντως στην Λ1 και Δ3 δύο είναι οι εκδοχές: Είτε προέρχεται από ανθρωπογενή δράση (λύματα, βιοτεχνίες, απορρίμματα, καύσεις, κ.λ.π), είτε από γεωλογικές ή άλλες φυσικές αιτίες. Αυτά είναι δουλειά Πανεπιστημίων και όχι εύκολη.


Στον δεύτερο πίνακα βλέπουμε τις Γεωτρήσεις Φούρνων, Ερμιόνης, Κρανιδίου, Πορτοχελίου. Κατά κανόνα τα νερά τους είναι ισχυρώς υφάλμυρα, με μεγάλη επίδραση σημαντικού αστικού τοπίου (οικισμοί, εξοχικά, ξενοδοχεία, βιοτεχνίες, χωματερές, κ.λ.π.). Σε πάρα πολλές έχουμε υψηλές τιμές.
Και εδώ σχεδόν όλο το Χρώμιο είναι εξασθενές, ενώ ένα πολύ μικρό μέρος είναι τρισθενές. Δηλαδή το υπόγειο περιβάλλον είναι τέτοιο που συντηρεί μακροχρόνια την επικίνδυνη μορφή του εξασθενούς Χρωμίου. Εδώ γνωρίζουμε ότι η παρουσία θαλασσινού νερού στα υπόγεια νερά ευνοεί τη συντήρηση του Χρωμίου στην εξασθενή του κατάσταση. Και εδώ φως μπορεί να ρίξει μόνον πανεπιστημιακή έρευνα επιπέδου.

Όμως η παρακολούθηση γίνεται πάντα με δειγματοληψίες και αναλύσεις βάσει προδιαγραφών. Έτσι έχουμε παράσταση αψευδή της κατάστασης των υπόγειων νερών ασχέτως επιστημονικής ερμηνείας.

Βάσει της Οδηγίας 60 ήδη από το 2015 έπρεπε η αρμόδια υπηρεσία υδάτων της Περιφέρειας να παρακολουθεί τις δημοτικές μας γεωτρήσεις και ως προς τα βαρέα μέταλλα και ιδιαίτερα το ολικό και εξασθενές Χρώμιο. Έτσι θα αποτύπωνε την πραγματική κατάσταση με παρόμοιες γραφικές παραστάσεις σας και αυτές που έφτιαξα. Ο καθένας και ο πιο απλός θα μπορούσε να καταλάβει αν χρόνο με το χρόνο βελτιώνεται ή χειροτερεύει η κατάσταση των υπογείων υδάτων και να κατανοήσει πλήρως την ανάγκη λήψης συγκεκριμένων μέτρων.

Βασίλης Γκάτσος
Χημικός




Δίδυμα:
Δ1. Γεώτρηση Μοριάρη. ΠΕΛΕΗ – ΜΟΡΙΑΡΗ
Δ2. Υδρομάστευση Μοριάρη ΠΕΛΕΗ - ΜΟΡΙΑΡΗ
Δ3. Γεώτρηση Παπαθανασίου. ΑΜΥΓΔΑΛΙΤΣΑ
Δ4. Γεώτρηση Πελεή. ΠΕΛΕΗ - ΠΛΑΤΕΙΑ
Δ5. Γεώτρηση Παριώτη. ΠΕΛΕΗ
Δ6. Γεώτρηση Θεοοδορόπουλου ΠΕΛΕΗ
Δ7. Γεώτρηση Θηβαίου. ΠΕΛΕΗ

Ράδο:
Ρ1. Γεώτρηση Ράδο. Ράδο - δεξαμενή. ΡΑΔΟ

Λουκαΐτι:
Λ1. Γεώτρηση Βγέθι, Βγέθι, ΛΟΥΚΑΪΤΙ.

Φούρνοι:
Φ1. Γεώτρηση Ράχης. Ράχη - Μύλος, ΦΟΥΡΝΟΙ.
Φ2. Γεώτρηση Γέφυρας, Γέφυρα, ΦΟΥΡΝΟΙ.



Ερμιόνη:
Ε1. Γεώτρηση Καταφύκι. ΚΑΤΑΦΥΚΙ.
Ε2. Γεώτρηση Αυλώνας, Τσέλλου. ΑΥΛΩΝΑ
Ε3. Γεώτρηση Αυλώνας προς Κρανίδι, Κωστελένου. ΑΥΛΩΝΑ



Ηλιόκαστρο:
Η1. Γεώτρηση Μποτζάνι. Μποτσάνι, ΗΛΙΟΚΑΣΤΡΟ
Η2. Γεώτρηση Ρίζα. Ρίζες, ΗΛΙΟΚΑΣΤΡΟ.
Η3. Γεώτρηση Καμάριζα. ΗΛΙΟΚΑΣΤΡΟ.


Θερμησία:
Θ1. Γεώτρηση Αδέρες, Πουραναράκι, ΑΔΕΡΕΣ.
Θ2. Γεώτρηση Αδέρες, Βρωμοσυκιά, ΑΔΕΡΕΣ.
Θ3. Γεώτρηση Μετόχι, Άγιος Βλάσσης.
Θ4. Υδρομάστευση Μετόχι, Αγ. Βλάσσης.
Θ5. Γεώτρηση  Περιβολάκι, ΜΕΤΟΧΙ.
Θ6. Γεώτρηση Πλέπι, Πραχαλέικα, ΠΛΕΠΙ.
Θ7. Γεώτρηση Πλέπι, Καντούνα, ΠΛΕΠΙ
Θ8. Γεώτρηση Μύλος Καντούνας. ΠΛΕΠΙ
Θ9. Γεώτρηση Πλέπι, Καντούνα ρέμα, ΠΛΕΠΙ


Κοιλάδα:


Κρανίδι:
Κρ1. Γεώτρηση Κοκκινόβραχος, Κάμπος, ΚΡΑΝΙΔΙ
Κρ2. Γεώτρηση Αργυρόπουλου, Γκολέμι, ΚΡΑΝΙΔΙ
Κρ3. Γεώτρηση Παλιά Σφαγεία, Παλιά Σφαγεία, ΚΡΑΝΙΔΙ
Κρ4. Γεώτρηση Πλατύ Πηγάδι. Πλατύ πηγάδι, ΚΡΑΝΙΔΙ
Κρ5. Γεώτρηση Σοφικίτη. Ούρεζα, ΚΡΑΝΙΔΙ.
Κρ6. Γεώτρηση Αυλώνα. Αυλώνα - Ασπροβούνι ΚΡΑΝΙΔΙ.

Πορτοχέλι:
Π1. Γεώτρηση Νο 1. Βαθειά Λάκα, ΠΟΡΤΟ ΧΕΛΙ
Π2. Γεώτρηση Νο 2. Βαθειά Λάκα, ΠΟΡΤΟ ΧΕΛΙ
Π3. Γεώτρηση Νο 3. Βαθειά Λάκα, ΠΟΡΤΟ ΧΕΛΙ