Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010

Συνέχεια για τα Μαγιάτικα

Του Βασίλη Γκάτσου
Συνέχεια για τα Μαγιάτικα
Από ότι είχα ακούσει από παλιούς ψαράδες, τα Μαγιάτικα γίνονται πολύ μεγάλα, ακόμη και πάνω από 50 κιλά. Τα τραβάει το λευκό χρώμα, γι’ αυτό οι ψαράδες έσερναν ένα λευκό ύφασμα και έφερναν τα κοπάδια στα ρηχά. Άλλωστε κάπου εκεί προς τον Μάιο αυτά τα κοπάδια έρχονται προς τα ρηχά. Τώρα, πώς τελικά τα έπιαναν, δεν ξέρω.

Αυτό που έχω ζήσει με τα Μαγιάτικα ήταν όταν, σμηνίτης, έκανα κοπάνα από το ραντάρ της Λήμνου και κατεβαίναμε με έναν κερκυραίο φίλο για ψαροντούφεκο στο Μούρτσουφλο ένα παρθένο τόπο όπου λόγω και του ραντάρ αλλά και της απόστασης από τη Μύρινα ήταν αιώνες αψάρευτος τόπος.

Είχα την ευτυχία να δω πώς πραγματικά είναι η αιωνίως αψάρευτη θάλασσα με ροφούς 50 κιλών, φώκιες σε σπηλιές, κοπάδια τεράστιων σαργών πάνω από 2000 το κοπάδι να οργώνουν τον βυθό μέσα σε ένα σύννεφο σκόνης, τεράστιες συναγρίδες να βόσκουν αμέριμνες. Αρκεί να πω ότι πιάναμε λαπίνες βάρους δύο και τριών κιλών σε βάθος 3 μέτρων.

Μια μέρα Μαΐου η Ιουνίου έπεσα με τη σκελέα και ανοίχτηκα σε βάθος πάνω από 15 μέτρα, όχι για να βουτήξω, αλλά για να δω το βυθό και κυρίως κάτι τεράστιους ροφούς που πρόβαλαν από τα βράχια το βυθού. Τότε εμφανίστηκε ένα κοπάδι Μαγιάτικα. Θα ήταν καμιά τριανταριά. Μερικά ήταν ολόκληρα θηρία. Μεγαλόπρεπα και άφοβα άρχισαν να κάνουν κύκλους γύρω μου που όλο στένευαν. Έδωσα μια βουτιά και προσπάθησα να κτυπήσω ένα. Δεν τα κατάφερα και, έτσι που τρόμαξαν, έφυγαν σαν αστραπή προς τα βαθιά. Δεν ήταν πρώτη φορά που είδα το κοπάδι. Πολλές φορές τα βλέπαμε κοπάδια κοπάδια να περνούν σε βάθος γύρω στα 15 μέτρα, αλλά δεν τους δίναμε σημασία, γιατί ψαρεύαμε στα ρηχά που μπορούσαμε. Άλλωστε για μας, με τα μέσα που διαθέταμε, ήταν μάλλον άπιαστα.

Μακάρι για το ψάρεμά τους στο Θυνί να αναρτηθούν πληροφορίες.

Έρρωσθε,
Βασίλειος Γκάτσος
* Πλήθος λαογραφικών πληροφοριών περιέχονται σε πολλά κείμενα των μπλογκ της περιοχής μας, έτσι σκόρπιες, όπως για παράδειγμα, όσα ο Γιώργος ο Μπροδήμας έγραψε για την χρησιμότητα των βένιων στα Δίδυμα. Πιστεύω ότι τα Λαογραφικά μας μουσεία και οι Δημοτικές βιβλιοθήκες εντοπίζουν αυτά τα στοιχεία και τα συγκεντρώνουν.

Η σχετική ανάρηση του κου Μπροδήμα Τα μαγιάτικα στο Σαλάντι

Μια πληροφορία, ίσως χρήσιμη, στο προηγούμενο άρθρο του Βασίλη Γκάτσου.
Για πολλά χρόνια, δεκαετίες, και μέχρι την δεκαετία του ’70 περίπου, Σπετσιώτες ψαράδες ψάρευαν τα Μαγιάτικα όπως τα έλεγαν στον κολπίσκο μπροστά στον Αγιο Νικόλα στο Θυνί, στο Σαλάντι.
Στην φωτογραφία που ακολουθεί με Θ έχω σημειώσει την ‘μύτη’ που οι Διδυμιώτες ονομάζουμε,
ακόμη και σήμερα, ΘΥΝΙ. Οι χάρτες της ΓΥΣ την γράφουν ΚΑΡΤΕΡΟΣ, προφανώς λάθος γραφή του Καρτέρης. Η υπόλοιπη επαρχία ονομάζει ΘΥΝΙ άλλη ‘μύτη’ νοτιότερα, προς την μεριά της Κοιλάδας.

Στην ίδια φωτογραφία η άσπρη κουκίδα δεξιά από το γράμμα Θ είναι ο Αγιο Νικόλας στο Θυνί.

Στον κολπίσκο που είναι βόρεια, τον σημειώνω με Μ, γινόταν το ψάρεμα.

Ερχονταν στην περιοχή κάπου τον Μάη και έμεναν καιρό, βδομάδες ίσως και μήνες. Εστηναν κάποιες πρόχειρες σκηνές με καραβόπανα, άπλωναν τα δίκτυα τους στον κολπίσκο και έκαναν το ψάρεμά τους. Και αν θυμάμαι καλά η βάρκα τους είχε κατάρτι στην κορυφή του οποίου μπορούσε να καθίσει άνθρωπος και να παρακολουθεί.

Τα θυμάμαι αυτά γιατί μικρός, την δεκαετία του 50 επισκεπτόμουν συχνά τον παππού μου που το σπίτι του ήταν εκεί που έχω το γράμμα Α.

Δεν μπορώ να γράψω περισσότερα. Σίγουρα ο Βασίλης να μπορεί να αξιολογήσει αυτή την πληροφορία. Και ίσως να την συνδυάσει με τα υπόλοιπα.

Καλό θα ήταν επίσης αν ο γείτονας Πέτρος Χαριτάτος από τις Σπέτσες μπορούσε να βρει περισσότερες (και ακριβέστερες) πληροφορίες από αυτές που αναφέρω από παλιούς Σπετσιώτες.

Ο παππούς μου, Αναστάσιος Αντωνόπουλος, ήταν περισσότερο γνωστός ως Τάσος ο Καρασούλος. Πολύ γνωστός στους ψαράδες της εποχής, πανί και κουπί, που πολλές φορές τους ‘έκλεινε’ ο καιρός στην περιοχή.