Όταν η Γεωγραφία παράγει Ιστορία
Λεσίνι – Παλαιοκατούνα: Δύο τοπωνύμια σε έγγραφα της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης της Ερμιόνης με σημαντικό ενδιαφέρον!
του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη
Στην Θ΄(9η) συνεδρίαση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης της Ερμιόνης (25η Φεβρουαρίου 1827) αποφασίστηκε να σταλεί προς τον στρατηγό Ιωάννη Ράγκο επαινετικό έγγραφο για τον άγρυπνο πατριωτισμό του αλλά και για τους συνεχείς αγώνες του για τη λευτεριά της Πατρίδας. Μάλιστα στο έγγραφο αυτό, με ημερομηνία 26 Φεβρουαρίου 1827, η Συνέλευση εκφράζει και τη μεγάλη της χαρά προς τον Στρατηγό, γιατί κυρίευσε το Λεσίνι ευχόμενη να έχει τις ίδιες επιτυχίες και στο Μεσολόγγι.
Ωστόσο του ανωτέρω εγγράφου είχε προηγηθεί η από 6 Φεβρουαρίου 1827 αναφορά των οπλαρχηγών της Δυτικής Ελλάδας από τη Σκάλα Κατοχής προς τη Διοίκηση, με την οποία, μεταξύ άλλων, ενημέρωναν ότι το Λεσίνι, που είναι πολύ χρήσιμο για τις επιχειρήσεις τους, πρέπει να εφοδιασθείκαι να ενισχυθεί με τα απαραίτητα πολεμοφόδια, τα οποία εκείνοι δεν διέθεταν. Επίσης πληροφορούσαν την Εθνοσυνέλευση ότι ο ελληνικός στρατός έχει αναπτυχθεί από την Κατοχή ως την Παλαιοκατούνα και το Λεσίνι και βαδίζει μπροστά.
Αλλά και στη διάρκεια της Ιστ’ (16ης) συνεδρίασης της Εθνοσυνέλευσης (14 Μαρτίου 1827) εστάλη έγγραφο «δια του Προέδρου της» προς τη Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος, πληροφορώντας την ότι «οι γενναίοι οπλαρχηγοί της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος συγκεντρώσαντες στρατόναξιόμαχον κατά (κοντά) το Λεσίνι προοδεύουν άριστα, την Δυτικήν Ελλάδα…».
Ποιο όμως είναι το Λεσίνι; Ζήτησα από τον αγαπητό φίλο και συνάδελφο Διονύση Μπερερή, Σχολικό Σύμβουλο Π.Ε. και φιλόλογο, που κατάγεται από εκείνα τα μέρη, να μου δώσει σχετικές πληροφορίες, τις οποίες και περιληπτικά παραθέτω:
Το Λεσίνι, μου είπε, είναι το προτελευταίο χωριό, από τις εκβολές του Αχελώου στο Ιόνιο της Ακαρνανικής Παραχελωίτιδος. Το τελευταίο είναι η Κατοχή (αναφέρεται και αυτή στα παραπάνω κείμενα). Σήμερα έχει εξακόσιους εβδομήντα έναν (671) κατοίκους (απογραφή 2021) και απέχει από το Μεσολόγγι 26,5 χλμ. Είναι κτισμένο «στα ριζά μικροβούνων» και δέχεται πρώτο τις πρωινές ακτίνες του ήλιου. Έχει εκκλησία του 13ου αιώνα αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου ενώ το δάσος του Άραξου που βρίσκεται εκεί,ανακηρύχτηκε από το 1985 διατηρητέο Μνημείο της Φύσης. Δίπλα του επεκτείνεται το κτήμα Λεσινίου, εξήντα οκτώ χιλιάδων (68.000) στρεμμάτων, που ως το 1934 που αποξηράνθηκε ήταν λίμνη και στη θέση της ιδρύθηκε η Γεωργική εταιρεία Λεσινίου. Το χωριό ονομαζόταν Παλαιοκατούνα, που σημαίνει τόπος στρατοπέδευσης σύμφωνα με βυζαντινή ετυμολογία. Το 1967 πήρε το όνομα Λεσίνι, προφανώς από το κτήμα που ήδη αναφέραμε. Η λέξη Λεσίνι, λέγεται ότι προέρχεται από την τούρκικη λέξη «λέσι»,που θα πει ψοφίμι. Για τη μετονομασία μεταξύ των ντόπιων ειδικών υπήρξε έντονη διαμάχη. Ο φιλόλογος, διακεκριμένος λαογράφος και ιστοριοδίφης Κ. Σ. Κώνστας από τη Γουριά (χωριό της περιοχής) μίλησε για όργιο μετονομασιών που αντικατέστησαν το ελληνικό όνομα Κατούνα με το τούρκικο Λεσίνι. Ο Λεσινιώτης, όμως, Διονύσιος Μυτάκης, ιστορικός και κοινωνιολόγος, που ήταν και ο εισηγητής της μετονομασίας, ισχυρίζεται ότι η λέξη Λεσίνι προέρχεται από την ελώδη λίμνη της περιοχής δίπλα στην αρχαία λίμνη Μελίτη που λεγόταν Κυνία και οι ξένοι την έλεγαν Lecynia. Έτσι επικράτησε να ονομάζεται Λεκυνία →Λεσινία.
