Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2019

Κουρσάρικο δημοτικό τραγούδι


Κουρσάρικο  δημοτικό  τραγούδι
Του Γιάννη Λακούτση

Πόσο μεγάλη  ήταν  η  καταστροφή  που  προξένησαν  οι  κουρσάροι  το  αποδεικνύουν  τα  δημοτικά  τραγούδια,  τα  σχετικά  με  την  πειρατεία.  Το  παρακάτω  δημοτικό  τραγούδι  είναι  το  αρχαιότερο  και  δημοσιεύθηκε  για  πρώτη  φορά  στην  μελέτη  του  Σπύρου  Ζαμπέλιου,  "Πόθεν  η  κοινή  λέξις  τραγουδώ" Αναφέρεται  στην  ιστορία  δύο  αδελφών,  που  έπεσαν  σκλάβοι  των  πειρατών.  Μια  θλιβερή  ιστορία  από  εκείνες  που  γινόταν  στα  χρόνια  που  η  πειρατεία  μάστιζε  τα  νησιά  της  Ελλάδας:

Η  κυρά  Ρήνη  του  Σληρού  κι  η  Αρετή  του  Δούκα  
κι  η  Χρυσοκουβουκλιώτισσα,  πανεύνωστα  κορίτσια,              
βγήκαν  να  περπατήσουνε  και  στο  λουτρό  να  πάνε.
                             
Η  μάνα  της  η  Σκλήραινα: « Κάτσε  Ρηνιώ»  της  λέει.                           
Κι  ο  κύρης  της  αντίλεγε:  « Σύρε  Ρηνιώ  μου,  σύρε,                        
σύρε  και  γω  για  χάρη  σου  τρείς  βίγκλες  θα  καθίσω                       
τη  μια  καθίζω  στο  βουνό,  την  άλλη  στ’  ακρογιάλι,                          
την  Τρίτη  την  καλλίτερη  μες  του  λουτρού  την  πόρτα’’.


Ακόμη  ο  λόγος  έστεκε  κι  η  συντυχιά  αποκράτει.                      
Φωνάζει  η  βίγκλα  του  βουνού:    Μια  φούστα  κατεβαίνει,  αφροκοπάει  στα  κύματα,  τον  πλάτανο  διαβαίνει».                       
Φωνάζει  η  βίγκλα  του  γιαλού:  « Δυο  φούστες  αρμενίζουν,   
βάνουνε  πλώρη  στο  Καστρί  και  στου  λουτρού  την  πόρτα!»  
Φωνάζει  κι  η  καλλίτερη:  « Κορίτσια  πιάκανέ  σας!’                         
Ώστε  να  αλλάξη  η  αρετή,  ν’  αναζωστή  η  Ειρήνη                                 
κι  η  Χρυσοκουβουκλιώτισσα  το  δέμα  της  να  βάλη,                         
άλλοι  απ’  την  πόρτα  μπαίνουνε   κι  άλλοι  απ’  το  παραθύρι,  
την  ακριβή  της  Σκλήραινας  ανάγερα  την  πάνε.
  
Τουρκόπουλο  τη  δέχεται  στα  ολόχρυσα  ντυμένο,                              
από  το  χέρι  την  κρατεί  στην  φούστα  την  εμπάζει,                          
στα  κλάματα  τηνέ  φιλεί,  τηνέ  σφιχταγκαλιάζει.
Πουλάκι  πήγε  κάθισε  στης  τέντας  του  τα  ξύλα.                                  
Δεν  εκελάδειε  σαν  πουλί  κι  ούτε  σαν  χελιδόνι,                             
μον’  εκελάδειε  κι  έλεγε  μ’  ανθρώπινη  ομιλία: 
                             
- Πολύ  κακό  που  τώπαθες,  Σκλήραινα,  τέτοια  μέρα,                         
στη  Ρήνη  σου  την  ακριβή,  τη  μοσχαναθρεμένη,                          
οπούχε  ρήγαν  αρχηγό,  πούχε  και  ρήγα  κόρη!                                        
Δεν  είναι  κρίμα  κι  άδικο,  δεν  είναι  και  κατάρα                                     
νάχη  αδελφός  την  αδελφή  στον  κόρφο  του  κλεισμένη                       
σαν  νύφη  να  τηνέ  φιλή,  σαν  άντρας  να  τη  βλέπει!  -  
Ακούς  εκεί, τουρκόπουλε,  τι  λέει  το  πουλάκι;                                             
- Πουλάκ’  είνε  κι  ας  κελαδή,  πουλάκ’  είνε  κι  ας  λέη!                            
- Για  να  σου  πω,  τουρκόπουλε,  ποιος  είσαι,  πως  σε  λένε;
Ειχ’  αδελφό  στην  ξενητειά  και  πρωτοταξιδιάρη,                                       
άλλοι  μας  λεν’  πως  χάθηκε, άλλοι  μας  λεν’  πως  πνίγη                      
κι  άλλοι  μας  λεν  ως  τούρκεψε  στης  Αραπιάς  τα  μέρη.
                      
 –Πες  μου  και  συ  κορίτσι  μου,  πούθε  κρατεί  η  σειρά  σου;  
- Και  τι  κερδίζεις  να  σου  πω  πούθε  κρατεί  η  σειρά  μου;  
Ας  είν’  από  τ’ανάθεμα  και  την  ανεμοζάλη.                                                   
– Πες  μου να  ζήσης  λιγερή, πώς  λεν’  τα  γονικά  σου;                                   
- Η  Μάνα  μου  απ’  την  Κόρινθο  κι  ο  κύρης  απ’  τ’ Ανάπλι,  
Σκληρόν  τον  λένε  ξακουστό  κι  εμένα  κυρά  Ρήνη.                           
– Πιάσ’ αδελφή  μ’  την  τσέπη  σου,  πιάσε  και  την  ποδιά  σου!
Στην  τσέπη  βάνει  τα  φλωριά  και  στην  ποδιά  τα γρόσια.                       
– Σύρε  Ρηνιώ,  στο  σπίτι μας  σύρε  στα γονικά μας,                                       
κι  εγώ  από  πίσω  έρχομαι  να  βρώ  να  σε  παντρέψω.
                        
Τονέ  φιλεί  σαν  αδελφό,  πάλε  μεταφιλεί  τον,                                           τηνέ  φιλεί  σαν  αδελφή  και  στο  λουτρό  τη  βγάζει.