Ένας από τους καλύτερους συγγραφείς σύμφωνα με τους New York Times
Ο Χάρι Μαρκ Πετράκης είναι διακεκριμένος
Ελληνο-Αμερικανός συγγραφέας που έχει δημιουργήσει πάω από 21
μυθιστορήματα, συλλογές από μικρές ιστορίες, δοκίμια και αυτοβιογραφίες,
με πιο ξακουστό το “Dream of Kings” (1966) που μπήκε στη λίστα των New
York Times με τα Best Seller και δημοσιεύθηκε σε 12 διεθνείς εκδόσεις,
ενώ έγινε και ταινία (1969) με πρωταγωνιστές τον Άντονι Κουίν και την
Ειρήνη Παπά.
Οι New York Times έγραψαν για αυτόν ότι είναι
«ένας από
τους καλύτερούς μας συγγραφείς»
ενώ ο βραβευμένος με Νομπέλ Isaac
Bashevis Singer έγραψε:
Έχει διδάξει σαν Επισκέπτης Καθηγητής, καθώς και με βάση τη
συγγραφική του ιδιότητα σε πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια, και έχει και
την έδρα Νίκος Καζαντζάκης στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο στο τμήμα
Νεοελληνικών Σπουδών (1992).
Το 2004 το Αμερικανικό Κολέγιο Αθηνών τον
βράβευσε σαν επίτιμο διδάκτορα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες.
Οι γονείς του Πετράκη, ο σεβασμιότατος
Μαρκ και η Στέλλα Πετράκη, ήρθαν στην Αμερική από την Κρήτη το 1916.
Γεννήθηκε στο Σεντ Λούις το 1923, το πέμπτο από τα έξι παιδιά της
οικογένειας, όπου ο πατέρας του λειτουργούσε σαν ορθόδοξος ιερέας.
Έξι
μήνες αργότερα η οικογένεια μετακόμισε στη νότια πλευρά του Σικάγο, μια
περιοχή με αρκετούς μετανάστες, όπου μεγάλωσε ο ίδιος και γεννήθηκε η
αδερφή του. Ο πατέρας του λειτουργούσε στην ενορία Αγίου Κωνσταντίνου
και Ελένης στο Σικάγο, μέχρι και το θάνατό του το 1951.
Σε ηλικία 11
ετών, ο Χάρι προσβλήθηκε από φυματίωση, μια ασθένεια που τον κράτησε στο
κρεβάτι για δύο χρόνια. Έτσι είχε την ευκαιρία να διαβάσει οτιδήποτε
έπεφτε στα χέρια του – συνήθως ένα βιβλίο κάθε λίγες μέρες. Όταν
ανάρρωσε, συνέχισε να διαβάζει στην τοπική βιβλιοθήκη. Όπως έγραψε και ο
ίδιος: «Θυμάμαι τον έντονο ενθουσιασμό μου όταν έψαχνα τα ράφια για να
βρω βιβλία να διαβάσω. Εξαιτίας της διετούς ασθένειας μου, λάτρευα την
υφή των βιβλίων και την εμφάνισή τους».
Εγκατέλειψε το σχολείο όσο ήταν
ακόμα στο Λύκειο ενώ έκανε αρκετές δουλειές όπως στη χαλυβουργική και
στις αποσκευές στο σιδηρόδρομο. Όταν ήταν 22 ετών παντρεύτηκε την Diane
Perparos, την οποία ήξερε από το δημοτικό, και έχουν τρεις γιους και
τέσσερα εγγόνια.
Ο Πετράκης ξεκίνησε να γράφει μικρές
ιστορίες στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Όπως λέει κι ο ίδιος: «Αυτό με
έμαθε να γράφω λιτά και λακωνικά. Παρ’ όλα αυτά για μια δεκαετία η
έντονη απόρριψη του έργου του τον απογοητεύει. Μόλις το 1955
δημοσιεύεται η πρώτη του μικρή ιστορία, Pericles on 31st Street από την
έγκυρη Atlantic Monthly, και το 1959 η Little Brown δημοσίευσε το πρώτο
του μυθιστόρημα, μια ιστορία με μετανάστες, το Lion at My Heart.
Ακολουθούν κι άλλα μυθιστορήματα όπως The Odyssey of Kostas Volakis
(1963) το μπεστ σέλερ A Dream of Kings (1966), τα In the Land of Morning
(1973), Nick the Greek (1979), Days of Vengeance (1983), και άλλα.
Στο έργο του ο Πετράκης μελετά τις
δοκιμασίες των Ελλήνων μεταναστών που αναζητούν το αμερικανικό όνειρο.
Ήξερε από τον πατέρα του τις συνθήκες εργασίας των Ελλήνων ανθρακωρύχων
στη Γιούτα, όπου ο Πατέρας Μαρκ Πετράκης είχε πρωτοξεκινήσει όταν ήρθε
από την Κρήτη. Ήξερε τους γκάνγκστερς, τους τζογαδόρους, ο ίδιος είχε
εθιστεί για ένα διάστημα, καθώς και τους ταλαιπωρημένους μοναχικούς
γερασμένους άνδρες. Ήξερε τα ελληνικά εστιατόρια, τα ελληνικά
ζαχαροπλαστεία, τα ανθοπωλεία.
Ο ρεαλισμός του πολλές κάποιες φορές
ενόχλησε τους Έλληνες που ένιωθαν ότι παρουσιάζει ένα συχνά μη
κολακευτικό προφίλ για τους Ελληνο-Αμερικάνους.
Το 1970, όταν δεν ήταν
ακόμα 50, δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του Stelmark: A Family
Recollection, όπου συναντά κανείς τις ρίζες της δουλειάς του στις
οικογενειακές αναμνήσεις από την Κρήτη των προγόνων του και τις
προσωπικές του εμπειρίες στην Κεντροδυτική Αμερική.
Ο Πετράκης έχει κερδίσει το βραβείο O.
Henry Award, που απονέμεται σε συγγραφείς μικρών ιστοριών με εγνωσμένη
αξία, και το Chicago Public Library’s Carl Sandburg Award.
Έχει υπάρξει
δυο φορές φιναλίστ στο διαγωνισμό National Book Award in Fiction.
Έχει
επίτιμους τίτλους επίσης από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, το Roosevelt
University, το Ελληνικό Κολέγιο, το Governors State University και το
Πανεπιστήμιο Northwest της Indiana.
Έλλη Βασιλάκη
