Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013

Λιμερίκια



Λιμερίκια
Του Γιάννη Λακούτση
Η λέξη  λιμερίκια είναι η ελληνική απόδοση του αγγλικού limericks.
Τα λιμερίκια είναι ποιήματα σύντομα σατιρικά  η απλώς χιουμοριστικά.
Αποτελούνται από πέντε στίχους. Ο πρώτος στίχος λέι: Ήταν Χ(νέος, γέρος, κορίτσι, αγόρι, άντρας, γυναίκα) από το Υ (τοπωνύμιο), ο δεύτερος στίχος ομοικαταληκτεί με τον πρώτο. Ο τρίτος με τον τέταρτο και έχουν λιγότερες συλλαβές, ενώ ο πέμπτος επαναλαμβάνει επαυξητικά τον πρώτο. Γνωστή  παραλλαγή του είδους είναι τα άσεμνα ( dirty limericks), με σεξουαλική θεματολογία. Ξακουστά λίμερικ ποιήματα
είναι εκείνα του Άγγλου συγγραφέα και ποιητή Εντουαρντ Λιρ, που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με τέτοιου είδους ποιήματα με τον τίτλο
« Το βιβλίο των ανοησιών».Τον Λιρ μιμήθηκαν μεγάλοι συγγραφείς όπως
ο Κίπλινγκ και ο Τένυσον, αλλά δεν μπόρεσαν να τον φτάσουν.
Στην Ελλάδα, πρώτος που έγραψε λίμερικ ποιήματα ήταν ο Γιώργος Σεφέρης.
Προσπάθησε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με την λέξη «ληρολόγημα», από το «Λιρ» (το επίθετο του συγγραφέα) και « λήρος» (τρελές κουβέντες-ασυναρτησίες).
Σεφέρης όμως δεν είναι μόνο « Όπου κι αν ταξιδέψω  η Ελλάδα με πληγώνει…»,
αλλά και «… αν μ’ αφήσεις πριν φύγω να στον κάτσω για λίγο…», γραμμένο στο βιβλίο του « Τα εντεψίζικα» ( που σημαίνει άσεμνα, στα τούρκικα).
Μερικά από τα λιμερίκια που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο:

Ένας μάγκας από το Παγράτι
πούχε στήθος δασύ σαν φλοκάτη
διηγιότανε πως
κάποια δήθεν γιατρός
τούχε κάνει πολλά στο κρεβάτι.

Ο Γιωργάκης απ’ τη Μινεσότα
Πως «υπάρχουν λεφτά» ορκιζόταν
τον πιστέψαμε και
μέσα σε χρόνο ντετε
μας έχει αλλάξει τα φώτα.

Περισσότερα λιμερίκια: famousliteraryworks.com/limericks.htm
Sarantakos. wordpress.com/limerikia.